De collectie van het Nationaal Archief groeit altijd door. Met nieuwe archieven en ook met aanvullingen op archieven die al langer in huis zijn. Recente aanwinsten zijn onder meer het Code-archief van Buitenlandse Zaken (1985-1990) en particuliere archieven van PvdA-politicus Rob van Gijzel, die zich intensief met de Bijlmerramp heeft beziggehouden, en van CDA-politici Elco Brinkman en Onno Ruding.
Code-archief Buitenlandse Zaken (1985-1990): einde van de oude wereldorde
Wie wil weten wat er internationaal speelde in de jaren 1985-1990 kan zijn hart ophalen aan het Code-archief van het ministerie van Buitenlandse Zaken. De stukken gaan over het buitenlandse beleid van Nederland in een interessante periode, waarin de Koude Oorlog op zijn eind loopt, Michael Gorbatsjov in de Sovjetunie oproept tot ‘glasnost’ en ‘perestrojka’ (openheid en hervormingen) en de Berlijnse muur valt. Een tijd waarin de oude wereldorde, waarin de Sovjetunie de grote vijand is, omver geschopt wordt en landen hun internationale positie opnieuw moeten bepalen. Veel blijft bij het oude: Het Nederlandse buitenlandse beleid blijft gericht op samenwerking binnen de NAVO, de EU en de VN. Het vertrouwen in bondgenoot VS blijft onverminderd groot. Toch beginnen zich ook veranderingen af te tekenen. Zo komt er binnen het Nederlandse beleid meer aandacht voor wereldwijde vraagstukken. De ramp met de kerncentrale van Tsjernobyl in 1986, waarover stukken in het archief zitten, zet bijvoorbeeld het vraagstuk van mondiale energievoorziening op de agenda. Een onderwerp dat ook nu nog zeer actueel is. Al met al biedt het Codearchief een mooie inkijk in het handelen van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan het eind van de jaren 80 van de twintigste eeuw.
Rob van Gijzel en de Bijlmerramp
Het archief van PvdA-politicus Rob van Gijzel (1954) gaat over zijn bemoeienis als Tweede Kamerlid met de Bijlmerramp. Op 4 oktober 1992 stort een vliegtuig van El Al neer op de Bijlmer waarbij ten minste 43 mensen om het leven komen. Meer dan 135 appartementen vliegen in brand, waarvan er veertig compleet worden verwoest. De Bijlmerramp is een van de dodelijkste rampen uit de Nederlandse luchtvaartgeschiedenis. Mede dankzij Van Gijzel wordt in oktober 1998 een parlementaire enquête ingesteld naar de Bijlmerramp. In het archief van Van Gijzel zijn zowel stukken te vinden over zijn eigen onderzoek naar de ramp, als stukken over zijn contacten met insiders, slachtoffers, journalisten en zelfstandig onderzoekers. Het archief geeft inzicht in de politieke processen die – ook binnen de PvdA – speelden bij de afwikkeling van de ramp. Ook bevat het archief stukken over een boek dat Van Gijzel wilde publiceren over de ramp. Dit boek is uiteindelijk nooit gepubliceerd.
Archieven CDA-politici Brinkman en Ruding
L.C. (Elco) Brinkman (1948), voormalig CDA-politicus en bestuurder, was van 1982 tot 1989 minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur. Daarna was hij fractievoorzitter voor het CDA in de Tweede Kamer (1989-1994) en later Eerste Kamerlid (2011-2019). Brinkmans archief bevat dagboekaantekeningen, correspondentie, teksten van redevoeringen, artikelen van zijn hand, bureau-agenda’s, interviews, spotprenten en foto’s. Daarnaast zitten er dossiers in het archief over bijzondere onderwerpen, zoals het niet-uitreiken van de P.C. Hooftprijs aan Hugo Brandt Corstius in 1984, de verkiezingsnederlaag van het CDA in 1994 en Brinkmans verhouding tot Ruud Lubbers.
Het archief van Onno Ruding (1939), voormalig minister van Financiën in de kabinetten-Lubbers I en II (1982-1989) en prominent (katholiek) CDA’er, bevat de neerslag van zijn hele loopbaan, inclusief nevenfuncties en -activiteiten. Uit de jaren van zijn ministerschap is veel materiaal te vinden over het financiële en (sociaal)economische kabinetsbeleid. Dit deel van het archief bevat veel (vertrouwelijke) correspondentie, in het bijzonder met minister-president Ruud Lubbers en CDA-fractievoorzitter Bert de Vries. Ruding was een veelgevraagd spreker; zijn archief bevat teksten van talloze voordrachten. Hij hield zich veel bezig met thema’s als de Europese (monetaire) eenwording, economische hervormingen in postcommunistisch Oost-Europa en de nasleep van de financiële crisis.
Kijk voor deze en andere aanwinsten op de webpagina Nieuwe aanwinsten en vervreemdingen.
Nationaal Archief
2.05.392 Inventaris van het code-archief van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, (1961) 1985–1990 (1998)
2.21.468 Archief van R. van Gijzel [levensjaren 1954- ] met betrekking tot de Bijlmerramp, als Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid, (1981) 1992-2000 (2022)
2.21.460 Archief van L.C. Brinkman (geboren 1948), 1979-2019
2.21.464 Archief van Onno Ruding [levensjaren 1939- ], (1939) 1959-2020
