Voor een goede dienstverlening is duurzaam toegankelijke informatie over deze diensten essentieel. Zodat burgers en bedrijven weten wat de dienst inhoudt, hoe ze er gebruik van kunnen maken en hoe de uitvoering ervan verloopt.
Voorbeelden van verbeterde dienstverlening zijn:
- Een Mijn-omgeving die statusupdates aan burgers verstrekt;
- Een catalogus die op een rijtje zet welke producten en diensten beschikbaar zijn en hoe je daarvan gebruik kunt maken;
- en beslisboom waarmee je vooraf kunt zien of, en onder welke voorwaarden, je een dienst kunt aanvragen. En welke informatie je bij die aanvraag precies aan moet leveren.
De rechten van de burger zijn beter beschermd wanneer bekend is op welke regels de overheid zich baseert bij het wel of niet leveren van een product. Een product is bovendien gebaseerd op betrouwbare informatie. De betrouwbaarheid van informatie is vervolgens weer gebaseerd op de kwaliteit en betrouwbaarheid van de onderliggende gegevens. Daarom is het nodig dat ook die onderliggende gegevens duurzaam toegankelijk zijn.
Burgers, bedrijven en ook overheidsorganisaties zelf kunnen de informatie van de overheid te gebruiken als hulpmiddel en bron voor hun eigen onderzoek. Hiermee kunnen zij hun kennis vergroten en kan de overheid beter beleid formuleren op basis van verworven inzichten. Ook is duurzame toegankelijkheid een randvoorwaarde voor het kunnen doen van onderzoek. Dankzij de mogelijkheden die digitalisering biedt, wordt informatie steeds vaker gedeeld, verbonden en hergebruikt. Hierdoor kan onderzoek effectiever en efficiënter worden uitgevoerd.
Voorbeelden van dergelijk onderzoek zijn:
- De overheid wil inzicht in verkeersstromen voor de invoering van rekeningrijden;
- Een burger doet stamboomonderzoek;
- Een wetenschapper onderzoekt veranderingen in de kwaliteit van de leefomgeving.
Nederland is rijk aan cultureel erfgoed waarin je de geschiedenis van onze samenleving door de eeuwen heen terugvindt. Het laat zien waar we vandaan komen en is een bron van verhalen over onszelf en onze omgeving. Het is daarom van belang dat erfgoed beschikbaar is voor een zo breed mogelijk publiek. Bijvoorbeeld door bronnen aan elkaar te verbinden met linked open data of datasets te publiceren op het datasetregister voor erfgoedinstellingen. Met het in toenemende mate beschikbaar stellen van erfgoed in digitale vorm wordt zowel toegankelijkheid als de vindbaarheid van erfgoed vergroot. Het behoud van erfgoed is om een aantal redenen belangrijk:
- Erfgoed heeft een verbindende werking. Het brengt mensen en bronnen samen en zorgt voor vertrouwdheid in een snel veranderende omgeving;
- Erfgoed heeft een educatieve functie;
- Erfgoed biedt een bron van inspiratie voor cultuurmakers
De overheid heeft een publieke functie. Daarom vindt de overheid het belangrijk dat burgers en bedrijven participeren in overheidstaken en actief betrokken zijn bij het nemen van beslissingen. Hiervoor hebben burgers en bedrijven een gelijkwaardige informatiepositie nodig. De overheid zal dus informatie beschikbaar moeten stellen, bijvoorbeeld in de vorm van open data en toegang tot de kennis die de overheid in huis heeft (zie bijvoorbeeld het Dataregister van de Nederlandse Overheid).
Hierdoor kunnen burgers en ondernemers bijvoorbeeld:
- Initiatieven nemen voor het verbeteren van de leefomgeving, zoals vrijwilligerswerk, een schoonmaakactie in de straat of collectief inkopen van zonnepanelen;
- Inspraak hebben bij de ontwikkeling van nieuw beleid;
- Voorstellen indienen bij de overheid, zoals voor verbetering van de openbare ruimte.
In de European Data Act is afgesproken dat overheidsinformatie die daarvoor in aanmerking komt, aan de samenleving beschikbaar wordt gesteld. Omdat overheidsinformatie een asset kan zijn (iets dat economische waarde vertegenwoordigt) en des te meer als ze duurzaam toegankelijk is. Derden kunnen deze informatie gebruiken als grondstof voor hun eigen producten en diensten. Zo worden (internationale) economische bedrijvigheid en een meer circulaire, innovatieve economie gestimuleerd.