Vierluik over afstand en adoptie bij Andere Tijden

Afstandsmoeder Cecilia en dochter Pamela in het Nationaal Archief
15 november 2024

Op zaterdag 16 november is op NPO2 de eerste aflevering te zien van het vierluik Dossier Afgestaan. Hierin besteedt het programma Andere Tijden uitgebreid aandacht aan het thema 'binnenlandse afstand en adoptie’. Het Nationaal Archief werkte mee aan de totstandkoming van deze serie.

Adopties binnen Nederland

Anders dan veel mensen denken, waren de meeste geadopteerde kinderen tot in de jaren 70 van de vorige eeuw afkomstig uit Nederland. Ongehuwd zwanger worden was in die tijd in Nederland nog een groot taboe. Meisjes en vrouwen die dit overkwam, hielden hun zwangerschap vaak zo lang mogelijk geheim. Veel ongehuwde moeders deden, door de omstandigheden gedwongen, afstand van hun baby. De kinderen kwamen terecht in tehuizen en gingen daarna vaak naar adoptieouders. ‘Probleem opgelost’, zo dacht men. Maar zo gemakkelijk bleek het meestal niet.

Dossiers van de Raad voor de Kinderbescherming

In Dossier Afgestaan vertellen afstandsmoeders, afgestanen en adoptieouders hun hartverscheurende verhalen. Er is daarbij ook aandacht voor de zoektocht van afgestanen naar informatie over hun afkomst. De dossiers van de Raad voor de Kinderbescherming spelen hierbij een belangrijke rol. Een deel van deze dossiers werd eerder dit jaar naar het Nationaal Archief overgebracht. Het gaat om de afstands- en adoptiedossiers over gezinnen, waarvan het jongste kind geboren is vóór 1970. Deze dossiers zijn sinds 17 juni door de betrokkenen te bekijken in het Nationaal Archief.

Eenzijdig beeld

In Dossier Afgestaan bekijken een afstandsmoeder en haar dochter samen het dossier dat over hen gaat. Het lezen van een afstands- en/of adoptiedossier kan heftig zijn. Er kan informatie in staan die de betrokkene niet kende of waar hij of zij zich niet in herkent. De documenten in de dossiers zijn bijna altijd geschreven vanuit het gezichtspunt van de ‘instanties’. Dit levert een eenzijdig beeld op. Toch zijn de afstands- en adoptiedossiers voor sommige afgestanen en geadopteerden de enige bron van informatie over hun afkomst. Daaruit blijkt het grote belang van deze dossiers voor de betrokkenen.

Kijken en lezen:

Het vierluik Dossier Afgestaan is vanaf zaterdag 16 november wekelijks te zien om 22.10 uur bij de NTR op NPO 2.
Wilt u meer weten over binnenlandse afstand en adoptie of een aanvraag doen om een dossier te bekijken? Bekijk dan de themapagina Binnenlandse afstand en adoptie.