Terug naar zoekresultaten

2.08.05.02 Inventaris van de verbaalarchieven van het Ministerie van Financiën: Kabinets- en geheim verbaal met eigentijdse toegangen, 1831-1935

Het kabinetsarchief bevat de geheime correspondentie van het Ministerie van Financiën en betreft in hoge mate de organisatie en het personeel van het departement van Financiën. Het is geheel chronologisch geordend.
Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.08.05.02
Inventaris van de verbaalarchieven van het Ministerie van Financiën: Kabinets- en geheim verbaal met eigentijdse toegangen, 1831-1935

Auteur

A.M. Tempelaars

Versie

11-01-2022

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1986 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Ministerie van Financiën: Kabinet
Financiën / Kabinet, 1831-1940

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1831-1940

Archiefbloknummer

F25502

Omvang

; 312 inventarisnummer(s) 39,00 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Ministerie van Financiën / Generaal Secretariaat Ministerie van Financiën / Afdeling Kabinet en Secretarie, 1831-1913, 1913-1940

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het kabinetsarchief bevat de geheime correspondentie van het Ministerie van Financiën en betreft in hoge mate de organisatie en het personeel van het departement van Financiën. Het is geheel chronologisch geordend.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De geheime kabinetszaken van de minister van Financiën behoorden tot de competentie van de secretarie, die aldus verantwoordelijk was voor de redactie van stukken en het beheer van het kabinetsarchief van de minister. Daarnaast voerde de secretarie het algemene en huishoudelijke beheer van het ministerie: personeelszaken van het eigen ministerie, beheer van het archief en de legeskas, expeditie van poststukken etc. Specifieke uitvoerende taken, waarmee de secretarie belast was, werden rond 1900 geleidelijk aan de beleidsafdelingen overgedragen. Voorbeelden hiervan zijn de redactionele werkzaamheden ten behoeve van de correspondentie met de Hoge Colleges van Staat, het munt- en bankwezen, de nationale schuld (per 1897) en het beheer van de weeskamerstichtingen (per 1904).
1. De organisatie
Het Generaal Secretariaat was sinds 1814 belast met de eigenlijke secretariewerkzaamheden (agenda, secretarie, expeditie, index en archief), alsmede met de inning van zegel- en legesgelden. Daarnaast werden de geheime en kabinetsaangelegenheden behandeld, maar de stukken daarop betrekking hebbend werden in het zgn. kabinets- en geheimverbaal opgelegd.
In 1905 werd het Generaal Secretariaat formeel in bureaus onderverdeeld:
  • Bureau A Kabinet van de Minister
  • Bureau B Secretarie en expeditie
  • Bureau C Zegel, registratie en leges
  • Bureau D Index en archief.
In 1910 werd Bureau C ingevoegd in Bureau B, en Bureau D werd 'vernummerd' in Bureau C.
Per 13 mei 1913 werd de naam van de afdeling gewijzigd in:
  • Bureau A Kabinet van de Minister
  • Bureau B Secretarie en expeditie
  • Bureau C Index en archief.
2. Naamlijst van de ministers van Financiën
Datum Gebeurtenis
29-11-1813 - 06-04-1814 Commissaris-generaal van Financiën
06-04-1814 - 16-09-1815 Secretaris van staat
sinds 16-09-1815 Minister
Datum Gebeurtenis
29-11-1813 - 06-04-1814 Canneman, E.
06-04-1814 - 11-04-1821 Six van Oterleek, mr. C.C. baron
11-04-1821 - 01-05-1821 Noël Simons, F.A. (ad interim)
01-05-1821 - 30-03-1824 Elout, mr. C.T.
30-03-1824 - 12-04-1828 Appelius, mr. J.H.
12-04-1828 - 10-06-1828 Ossewaarde, P.A. (a.i.)
10-06-1828 - 05-01-1837 Tets van Goudriaan, mr. A.W.N. van
10-01-1837 - 01-06-1837 Gennep, mr. A. van (a.i.)
01-06-1837 - 09-01-1840 Beelaerts van Blokland, jhr. mr. G.
09-01-1840 - 31-07-1840 Gennep, mr. A. van (a.i.)
31-07-1840 - 25-06-1843 Rochussen, J.J.
25-06-1843 - 22-09-1843 Heim van Duivendijke, mr. J.A. ridder van der
22-09-1843 - 01-01-1848 Hall, mr. F.A. van
01-01-1848 - 25-03-1848 Rappard, mr. W.L.F.C. ridder van
25-03-1848 - 17-05-1848 Schimmelpenninck, G. graaf
17-05-1848 - 03-06-1848 Ossewaarde, P.A. (a.i.)
03-06-1848 - 19-04-1853 Bosse, mr. P.P. van
19-04-1853 - 05-01-1854 Doorn, E.C.U. van
06-01-1854 - 01-05-1854 Hall, mr. F.A. van (a.i.)
01-05-1854 - 18-03-1858 Vrolik, dr. A.
18-03-1858 - 23-02-1860 Bosse, mr. P.P. van
23-02-1860 - 23-02-1861 Hall, mr. F.A. baron van
23-02-1861 - 14-03-1861 Lotsy, mr. J.S. (a.i.)
14-03-1861 - 31-01-1862 Tets van Goudriaan, jhr. mr. J.G.H. van
01-02-1862 - 27-11-1865 Betz, G.H.
27-11-1865 - 10-02-1866 Olivier, mr. N. (a.i.)
10-02-1866 - 01-06-1866 Bosse, mr. P.P. van
01-06-1866 - 03-06-1868 Schimmelpenninck, mr. R.J. graaf
03-06-1868 - 04-01-1871 Bosse, mr. P.P. van
04-01-1871 - 06-07-1872 Blussé van Oud Alblas, mr. P.
06-07-1872 - 27-08-1874 Delden, mr. A. van
27-08-1874 - 03-11-1877 Heim, mr. H.J. baron van der
03-11-1877 - 20-08-1879 Gleichman, mr. J.G.
20-08-1879 - 13-06-1881 Vissering, mr. S.
13-06-1881 - 23-04-1883 Lynden van Sandenburg, mr. C.T. graaf van
23-04-1883 - 04-05-1885 Grobbee, W.J.L.
05-05-1885 - 21-04-1888 Bloem, J.C.
21-04-1888 - 21-08-1891 Godin de Beaufort, jhr. mr. K.A.
21-08-1891 - 09-05-1894 Pierson, mr. N.G.
09-05-1894 - 26-07-1897 Sprenger van Eyk, mr. J.P.
26-07-1897 - 01-08-1901 Pierson, mr. N.G.
01-08-1901 - 16-08-1905 Harte van Tecklenburg, mr. J.J.I.
16-08-1905 - 11-02-1908 Meester, mr. T.H. de
12-02-1908 - 29-08-1913 Kolkman, mr. M.J.C.
29-08-1913 - 24-10-1914 Bertling, A.E.J.
24-10-1914 - 08-02-1916 Treub, mr. M.W.F.
08-02-1916 - 22-02-1917 Gijn, mr. dr. A. van
22-02-1917 - 09-09-1918 Treub, mr. M.W.F.
09-09-1918 - 28-07-1921 Vries, mr. dr. S. de
28-07-1921 - 11-08-1923 Geer, jhr. mr. D.J. de
11-08-1923 - 08-03-1926 Colijn, H.
08-03-1926 - 26-05-1933 Geer, jhr. mr. D.J. de
26-05-1933 - 24-06-1937 Oud, mr. P.J.
24-06-1937 - 19-05-1939 Wilde, mr. J.A. de
19-05-1939 - 25-07-1939 Colijn, dr. H. (a.i.)
25-07-1939 - 10-08-1939 Bodenhaus, C.W.
10-08-1939 - 03-09-1940 Geer, jhr. mr. D.J. de
Geschiedenis van het archiefbeheer
Gedurende de gehele periode hebben de afdelingen en administraties van het ministerie hun archivalia in beginsel geordend tot één centraal verbaalarchief, waarbij de besluiten van de minister chronologisch geordend werden op datum van afdoening. Het kabinetsarchief is echter steeds afzonderlijk gehouden. Dit geheime archief is in de periode tot 1935 vrij compleet bijeengehouden.
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief

Inhoud en structuur van het archief

Ordening van het archief
Het kabinets/geheim archief is mede dank zij de geringere omvang vrij goed toegankelijk via de jaarlijkse indices, die naar afdeling geordend zijn, later naar onderwerp van bemoeienis. Over de periode 1898-1933 zijn tevens klappers op namen en onderwerpen voorhanden. De indices over 1831-1845 ontbreken. In de periode 1982-1986 zijn 9 indices (1840-1845) vervaardigd door medewerkers van het Algemeen Rijksarchief.
Men moet bij raadpleging van het geheim verbaal er rekening mee houden, dat het met regelmaat voorkomt, dat beschikkingen doorgeschoven worden naar een later datum indien op een bepaalde zaak werd teruggekomen. Zoals eerder gememoreerd is het geheim verbaal in de periode 1831-1935 wat betreft alle afdelingen vrij compleet bijeengehouden. Incidenteel treft men echter wel geheime beschikkingen aan bij de afgesplitste dossierarchieven.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Financiën: Kabinet, nummer toegang 2.08.05.02, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Financiën / Kabinet, 1831-1940, 2.08.05.02, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
Na 1935 heeft met name de Generale Thesaurie kabinetsstukken tot dossiers gevormd (zie dossierarchief Ministerie van Financiën, inventaris 2.08.41).
Voor een algemene inleiding op de archieven van het Ministerie van Financiën zie toegang 2.08.05.01 Inventaris van de agenda's en eigentijdse toegangen op het openbaar verbaal archief van het Ministerie van Financiën, 1831-1935