2021 wordt ingeluid zonder vuurwerk. Om de druk op de door corona zwaarbelaste zorg niet te verhogen is er dit jaar een eenmalig vuurwerkverbod afgekondigd. Knalvuurwerk en vuurpijlen waren al verboden maar nu is verkoop, vervoer en afsteken van bijna al het vuurwerk illegaal.
Vuurwerkvrije zones
Het afsteken van vuurwerk door particulieren zorgt elk jaar opnieuw voor doden en gewonden. Daarom zijn sommige gemeenten overgegaan op het instellen van vuurwerkvrije zones en het organiseren van professionele vuurwerkshows. De telkens oplaaiende discussie over een vuurwerkverbod is dit jaar door corona beslecht. De strijd tussen vuurwerk en veiligheid is overigens niet iets van de laatste jaren. Overheden proberen al heel lang met regels en boetes de gevaren in te dammen.
Klachten in Schieland
In de rechterlijke archieven van Schieland die het Nationaal Archief bewaart, is een stuk over vuurwerk uit 1756 te vinden. Baljuw, schepenen en mannen van Schieland zijn ‘door klagten geinformeert’ dat bij het gepasseerde Nieuwjaar vuurwerken zijn aangestoken waardoor rietgedekte huizen, schuren, stallen ‘aan het gevaar van brand zijn blootgestelt geworden’. Daarom stellen ze een vuurwerkverbod in: niemand mag in Schieland op ‘Nieuwe Jaarsdagen’ of op andere tijden of bij andere gelegenheden vuurwerken aan- of afsteken. Het schieten met ‘Roers, Snaphanen of eenig ander schietgeweer’ is ook verboden.
Handhaven?
Wie in Schieland toch vuurwerk afsteekt of schiet krijgt een boete van 25 gulden (ruim 250 euro nu). Wie dat niet kan betalen wordt 14 dagen op water en brood gezet. Handhaven is blijkbaar een probleem want om de Schielandse maatregel ‘beter te doen onderhouden en naleven’ mogen de schouten een derde van de boeten houden. Brand veroorzaakt door vuurwerk is in 1784 ook de zorg van het graafschap Buren. Bij de verjaardag van de Prins van Oranje op 8 maart wordt het dan ook verboden om vuurwerken, zoals ‘voetsoekers en vuurpijlen’ af te steken. Ook hier is de boete 25 gulden.
Ordeverstoring voorkomen
Het afsteken van vuurwerk geeft de autoriteiten veel kopzorgen. Het zorgt voor overlast, schade, en ordeverstoringen. De Haagse burgemeester Gevers Deynoot vraagt in 1864 militaire steun van 25 infanteristen en 12 dragonders om de orde te handhaven bij het afsteken van vuurwerk op het Haagse Malieveld. Maar het vuurwerk blijkt heilig. In 1870 vraagt dezelfde burgemeester in verband met het vuurwerk de militaire parade op het Malieveld ergens anders te houden.
Maatregelen en vuurwerk gaan dus al eeuwen hand in hand. Ook nu is er, ondanks een verbod op vuurwerk, grote kans op overlast door illegaal vuurwerk, brandstichting en andere ordeverstoringen. De handhavers zullen het waarschijnlijk weer druk krijgen.
Nationaal Archief
3.03.08.223 Rechterlijke Archieven in Schieland, inv.nr. 141
1.08.01 Nassause Domeinraad, inv.nr. 2534
3.09.06 Gouverneur der Residentie, inv.nr. 35