Archief
Titel
4.OBK Inventaris van de Buitenlandse Kaarten behorend tot het Archief van Oorlog/Archief der Genie van het Ministerie van Oorlog, 1693-1811
Auteur
W.H. Schukking, M. Bosschaart (bewerking en aanvullingen)Versie
28-10-2024
Copyright
Nationaal Archief, Den Haag
1950, 2024 cc0 ( De toegang is in 2024 herbewerkt. )
Beschrijving van het archief
Naam archiefblok
Oorlog: Buitenlandse Kaarten Oorlog / Buitenlandse Kaarten
Periodisering
archiefvorming: 1693-1811 oudste stuk - jongste stuk: 17e eeuw-20e eeuw
Archiefbloknummer
OBKOmvang
233 inventarisnummer(s)Taal van het archiefmateriaal
De opschriften van de kaarten zijn in het,en.
Nederlands
Frans
Latijn
Soort archiefmateriaal
Kaarten.Archiefdienst
Nationaal ArchiefLocatie
Den HaagArchiefvormers
Ministerie van Oorlog / Afdeling der GenieSamenvatting van de inhoud van het archief
Het archief is onderdeel van een groter geheel dat in het verleden bekend stond als het ‘Archief van Oorlog/Archief der Genie’. Dit had het beheer over het bestand aan kaarten en tekeningen betreffende de Nederlandse defensie. Dit gedeelte, de Buitenlandse Kaarten, bevat hoofdzakelijk achttiende- en negentiende-eeuwse topografische kaarten, stadsplattegronden en afbeeldingen van veldslagen en belegeringen, alle buiten Nederlands grondgebied. Het merendeel heeft betrekking op locaties in Europa. Een klein deel van de kaarten richt zich op het Midden-Oosten, Amerika en Azië.Archiefvorming
Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Het archief is bij Koninklijk Besluit of ministeriële beschikking overgebracht.
Het archief is bij Koninklijk Besluit of ministeriële beschikking overgebracht.
Inhoud en structuur van het archief
Verantwoording van de bewerking (2023-2024)
In 2023-2024 is de inventaris bewerkt ten behoeve van latere digitalisering. Voor de bestaande beschrijvingen uit de 'oude' plaatsingslijst (rubriek A1), is gekozen om deze verder 'geografisch' naar regio en land onder te verdelen met subrubrieken. Het zijn over het algemeen allemaal kaarten die betrekking hebben op Europa. Op een enkele kaart na die zich richt op het Midden-Oosten.
Naast de al eerder genoemde rubricering op regio en land zijn aan de beschrijvingen van kaarten aanhalingstekens toegevoegd indien de letterlijke titel of een deel daarvan is overgenomen. Voor de letterlijke titel van de kaart is ook altijd een moderne geografische aanduiding/algemene omschrijving in het Nederlands toegevoegd omwille van een betere vindbaarheid. De hiervoor genoemde aanpassingen passen in de wens om alle beschrijvingen van kaarten in deze inventaris na te lopen en te standaardiseren. Het voornaamste doel hiervan is om de 'basisinformatie' over een kaart aan te vullen, want daar ontbrak het nodige aan in de oude inventaris. Het gaat dan om informatie over de datering, uiterlijke vorm, vervaardiging, uitgave en graveur. Deze informatie helpt namelijk een raadpleger om te bepalen waar interessant materiaal zich bevindt.
Verder is er tijdens de bewerking werk verricht om de nog niet aanwezige beschrijvingen van de OBK-U inventaris en overige niet geïnventariseerde restanten op te nemen in 4.OBK. Deze ingevoegde stukken zijn te vinden onder de rubriek 'Ingevoegde stukken' (rubriek B1) waar ook een geografische ordening in de onderliggende subrubrieken is toegepast.
Tenslotte is in het gehele bewerkingsproces gekeken of het materiaal geschikt is voor digitalisering. Daarvoor is het noodzakelijk om de logistiek na te lopen, dat wil zeggen het controleren van de aanwezigheid van de stukken, de materiële staat en de nummering. Dit is in 2024 nagelopen voor de alle kaarten die nu tot 4.OBK behoren.
Max Bosschaart, 22 augustus 2024
Ordening van het archief
Het archief was voorheen beschreven in een ongestructureerde plaatsingslijst waar tevens ook een apart beschreven deelinventaris (OBK-U) ontbrak. De inventaris volgde voorheen de numerieke volgorde van de kaarten genummerd 1 t/m 139. Tijdens de bewerking in 2023-2024 is er een nadere rubricering toegepast voor de gehele inventaris om aan te geven wat de oorsprong is van het materiaal, te weten: materiaal dat al eerder was geïnventariseerd (rubriek A1) en de ingevoegde stukken (rubriek B1). Voor beide rubrieken is hierna nog een verdere onderverdeling gemaakt in subrubrieken naar regio en land om het archief beter te structureren en ontsluiten.
Daarbij dient wel vermeld te worden dat het nader rubriceren subjectief is en daarmee foutgevoelig. Het kan voorkomen dat een kaart in de huidige inventaris niet juist is geplaatst onder een land. Bij de bewerking is ervoor gekozen om moderne landnamen te gebruiken om het kaartmateriaal te relateren aan het huidige gebied wat afgebeeld is op de kaart. Dit is een manier om kaarten te ordenen, maar gezien de historie van veranderende landsgrenzen en benamingen van landen wel een lastige kwestie. In sommige gevallen was het dus ook niet mogelijk om een kaart aan één land te relateren, in die gevallen is gekozen om de kaarten te groeperen onder de rubriek 'Algemeen', waarbij wordt uitgelegd dat deze kaarten niet te relateren zijn aan één land of gebied.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van kwetsbare of slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
- Creëer een account of log in.
- Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
- Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Oorlog: Buitenlandse Kaarten, nummer toegang 4.OBK, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Oorlog / Buitenlandse Kaarten, 4.OBK, inv.nr. ...
Verwant materiaal
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Afgescheiden archiefmateriaal
4.OGT
Inventaris van de kaarten en tekeningen van de afdeling Genie van het ministerie van Oorlog (OGT), (1747) 1793-1953
4.OBGK
Voorlopige inventaris van de Binnenlandse Gedrukte Kaarten behorende tot het archief der Genie
4.OBK
Inventaris van de Buitenlandse Kaarten afkomstig uit het archief der Genie van het Ministerie van Oorlog
4.OBK-U *(niet meer van toepassing)
Inventaris van de Buitenlandse Kaarten afkomstig uit het archief der Genie van het Ministerie van Oorlog
4.OCTF
Inventaris van Kaarten behorende tot verschillende Onderdelen afkomstig uit het Archief der Genie van het Ministerie van Oorlog
4.OMM
Inventaris van de Memories der Genie, Kaarten, Plans, Atlassen en Verslagen van Commissies op het Gebied van de Defensie afkomstig van het Ministerie van Oorlog, 17e-20e eeuw
4.OSK
Voorlopige inventaris van de Situatie Kaarten afkomstig van het archief der Genie
4.OBZ
Inventaris van Kaarten ontvangen van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en afkomstig van het Departement van Oorlog
Bijlagen