Terug naar zoekresultaten

2.21.232 Inventaris van het archief van de familie Middelberg, 1829-1960

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.21.232
Inventaris van het archief van de familie Middelberg, 1829-1960

Auteur

J.H. Kompagnie

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1994 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Collectie 295 Middelberg
Middelberg

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1829-1960

Archiefbloknummer

C22005

Omvang

; 225 inventarisnummer(s) 6,70 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Middelberg, familie
Verrijn Stuart, familie
Barkow, familie
Hallmann, familie
Idenburg, familie
Middelberg, G.A.A.

Samenvatting van de inhoud van het archief

Vele leden van de familie Middelberg zijn in de 19e en de 20e eeuw vooraanstaande ingenieurs geweest. De belangrijkste van hen was wellicht Gerrit Adriaan Arnold Middelberg (1846-1916), zoon van de remonstrantse predikant G.A. Middelberg en van A.W. Minne. G.A.A. Middelberg had een grondige en veelomvattende technische opleiding genoten. Na zijn studie was hij werkzaam in binnen- en buitenland, waarbij hij talrijke belangrijke functies bekleedde, zoals het directeurschap van de Nederlandsch-Zuidafrikaanse Spoorwegmaatschappij (NZASM). Bovendien is hij lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal geweest. De ruggegraat van het familie-archief Middelberg bestaat niet uit velerlei technische beschouwingen, ontwerpen en tekeningen, zoals wellicht wordt vermoed wanneer men opleiding en beroep van de archiefvormers kent, maar uit brieven. Er is veel geschreven over zeer veel verschillende onderwerpen, waaronder over aangelegenheden van heel persoonlijke aard, met name in tijden van voor- en tegenspoed. Verder foto's en fotoalbums en andere stukken betreffende het persoonlijke leven van de verschillende familieleden.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De familie Middelberg
Vele leden van de familie Middelberg zijn in de 19e en de 20e eeuw vooraanstaande ingenieurs geweest. De belangrijkste van hen was wellicht Gerrit Adriaan Arnold Middelberg (1846-1916), zoon van de remonstrantse predikant G.A. Middelberg en van A.W. Minne. G.A.A. Middelberg had een grondige en veelomvattende technische opleiding genoten. Na zijn studie was hij werkzaam in binnen- en buitenland, waarbij hij talrijke belangrijke functies bekleedde, zoals het directeurschap van de Nederlandsch-Zuidafrikaanse Spoorwegmaatschappij (NZASM). Bovendien is hij lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal geweest.
G.A.A. Middelberg en echtgenote L. Hallmann hadden vijf zoons en één dochter. Ook de zoons ontvingen een technische opleiding en ook zij waren zowel in Nederland als in andere delen van de wereld, zoals Zuid-Afrika, Nederlands Oost-Indië en Suriname, werkzaam. Twee van hen waren werktuigkundig ingenieur, één was civiel ingenieur, een ander was chemicus en één was mijnbouwkundig ingenieur. Over een loopbaan van dochter Anna Wilhelmina zijn geen gegevens bekend.
BIOGRAFISCHE AANTEKENINGEN BETREFFENDE DE ARCHIEFVORMERS
FAMILIE MIDDELBERG
G.A. Middelberg (1820-1850) en A.W. Minne (1823-1900)
-Gerrit Adriaan Middelberg (Amsterdam 20-10-1820 - Boskoop 8-1-1850), remonstrants predikant te Boskoop,
gehuwd op 21-8-1845 te Amsterdam met
-Anna Willempje Minne (Amsterdam 7-6-1823 - Baarn 14-10-1900), dochter van Jan Minne (1800-1855) die in 1821 huwde met Margaretha Vos (1802-1873).
Kinderen uit het huwelijk van Jan Minne en Margaretha Vos:
  • Jan Willem Minne (1821-1879)
  • Anna Willempje (1823-1900)
  • Margaretha (1838-1864; gehuwd met A.A. Doyer).
Anna Willempje Minne hertrouwde in 1858 met M. Verrijn Stuart.
G.A.A. Middelberg (1846-1916) en L. Hallmann (1849-1931)
-Gerrit Adriaan Arnold Middelberg (Boskoop 21-6-1846 - Baambrugge 6-3-1916)
  • 1862-1863: opleiding in o.a. Zürich aan de Polytechnische Hogeschool
  • 1865-1868: in Hannover; wordt in 1868 werktuigkundig ingenieur
  • 1868-1869: werkt bij de Pruisische Staatsspoorwegen (Frankfurt a/d Oder)
  • 1869-1876: werkzaam in Engeland (Manchester) en in Nederland bij de Staats Spoorwegen (Groningen, Luik en Zwolle)
  • 1876-1890: werkzaam bij de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij
  • 1890-1898: directeur Nederlandsch-Zuid-Afrikaanse Spoorweg Maatschappij (NZASM)
  • 1894: vestigt zich met zijn gezin in Pretoria
  • 1898: commissaris bij de NZASM; keert in 1899 terug naar Neder¬land
  • 1899-1911: voorzitter Nederlandsch-Zuid-Afrikaanse Vereeniging
  • 1902: vestigt zich te Baambrugge (Huize `Donkervliet')
  • 1904: maakt scheepsreis als mede-begeleider van het stoffelijk overschot van Paul Kruger
  • 1906-1907: reis naar Noord-Amerika (reorganisatie Oklahoma Central-Spoorwegen)
  • 1909: maakt opnieuw een reis naar Afrika
  • 1909-1913: ARP-Tweede Kamerlid, voor district Amsterdam VII
gehuwd op 4-10-1871 te Hannover met -Leopoldine Hallmann (Boppard -Duitsland- 5-6-1849 - Baambrugge 19-4-1931), dochter van Eduard Hallmann (10-7-1813 - 24-2-1855), op 12-11-1847 gehuwd met Julie Leopoldine Hyppolite Barkow (Greifswald 3-7-1823 - Bremen 8-8-1894). G.A.A. Middelberg had een zus, van wie ook archief is nagelaten. Zij heette -Margaretha (Margo) Middelberg (Boskoop 6-1-1850 - Zürich 15-6-1925), gehuwd op 4-9-1884 met Carl Joseph Schröter (Esslingen 19-12-1855 - 7-2-1939; prof. dr botanicus), zoon van Moritz Schröter en Luise Hauer. Hun kinderen:
  • Martin (geb. 1887)
  • Marie Luise (geb. 1889)
  • Anna Margaretha (geb. 1891)
Kinderen van G.A.A. Middelberg en Leopoldine Hallmann: 1. Martinus Middelberg (Luik 5-9-1872 - Bandoeng 2-12-1925)
  • 1894: werktuigkundig ingenieur
  • 1895-1900: werkzaam bij de NZASM
  • 1900-1902: directeur Petroleum-Maatschappij `Cernavoda' te Boekarest
  • 1903-1907: ingenieur bij de Nederlandsch-Indische Spoorweg-Maatschappij te Semarang en Djokja
  • 1907-1908: vice-president van de Oklahoma Spoorweg Maatschappij (VS)
  • 1908-1921: inspecteur in West-Java der Nederlandsch-Indische Spoorweg Maatschappij; zorgt voor overdracht van de spoorweg Batavia-Buitenzorg aan de Staat; werkt bij de Staats Spoorwegen in Nederlands-Indië;
  • hoofd Inspectie en -later- Algemeen Hoofd bij de dienst van Toezicht op Spoor- en Tramwegen
  • 1921-1925: hoofd-ingenieur, ter beschikking van de directeur der gouvernementsbedrijven voor Spoor- en Tramwegenwetgeving
gehuwd op 12-10-1898 te Pretoria met -Henriette Anna Christine (Dolly) Jorissen (Pretoria 6-8-1878 - Bandoeng 6-5-1925), dochter van Eduard Johan Pieter Jorissen en Anna Christina Elisabeth van Eyck van Voorthuysen. Dit huwelijk bleef kinderloos. 2. Eduard Middelberg (geb. Zwolle 28-11-1873)
  • 1896: mijnbouwkundig ingenieur
  • 1896-1897: maakt een studiereis
  • 1897: vertrekt naar Nederlands-Indië; werkzaam aldaar bij Mijnwezen en Tinwinning.
  • 1904: naar Suriname (mijnexploratie)
  • 1907: met ziekteverlof naar Nederland
  • 1909: naar Nederlands-Indië (Mijnwezen)
  • 1918: chef Mijnwezen in Nederlands-Indië
  • 1919: met pensioen
  • 1923: lid gemeenteraad Abcoude-Baambrugge
  • 1927: lid Provinciale Staten Utrecht
  • 1939: wethouder van Abcoude-Baambrugge
gehuwd op 14-10-1897 te Rotterdam met -Maria Vroesom de Haan (geb. 13-2-1870), zangeres, dochter van Jan Vroesom de Haan en Maria Eleonore Küller. Kinderen:
  • Anna Wilhelmina (18-9-1899 - 9-4-1900)
  • Anna Wilhelmina (geb. 8-11-1901)
  • Gerrit Adriaan Arnold (geb. 16-3-1903)
  • Martina (4-8-1911 - 14-8-1941)
3. Walter Middelberg (Zwolle 30-1-1875 - Hengelo 15-9-1944) 1899: studeert in 1899 in Leiden af in de scheikunde 1904: directeur Chemische Verffabriek `De Vecht' 1913: liquidatie `De Vecht', dan: tijdelijk leraar 1918: leraar scheikunde aan gymnasium en HBS te Hengelo 1940: gepensioneerd gehuwd te Amsterdam op 11-9-1906 met -Cornelia Theodora Johanna (Do) van Assendelft de Coningh (geb. 6-11-1882), dochter van Adriaan van Assendelft de Coningh en Anna Maria Louise Elisabeth de Roever. Kinderen:
  • Louise Elisabeth (geb. 28-7-1907)
  • Leopoldine Julie Amalia (Pepie) (geb. 13-5-1909)
  • Gerrit Adriaan Arnout (geb. 10-8-1911)
  • Arend Walter (geb. 27-4-1915)
4. Anna Wilhelmina Middelberg (geb. Haarlem 30-9-1877) gehuwd met -August Kalff (Amsterdam 9-7-1870 - Zeist 18-7-1935), zoon van August Kalff en Anna Maria Gerarda Stuart. Kinderen:
  • August (geb. 5-12-1900)
  • Gerrit Adriaan Arnold August (geb. 31-5-1902)
  • Leopold Ernst August (geb. 27-12-1905)
  • Johan Anne Willem August (geb. 28-7-1909)
  • Anna Wilhelmina Victoria Augusta (16-10-1913 - 13-8-1943)
5. Richard (Iki) Middelberg (Amsterdam 25-2-1880 - Campina (Roemenië) 1-10-1917), werktuigkundig ingenieur, ongehuwd. 6. Leopold Roland Middelberg (geb. Amsterdam 30-9-1881)
  • 1894-1899: op het Staatsgymnasium in Pretoria
  • 1899: vecht tijdens Anglo-Boerenoorlog mee aan Zuidafrikaanse zijde, ingedeeld bij het Hollander Corps
  • 1900-1905: studie civielingenieur in Zürich
  • 1906-1907: ingenieur bij de Hollandsche Spoorwegen in Suriname ten behoeve van de aanleg van een spoorweg in het Lawagebied
  • 1908-1910: diverse betrekkingen in Nederland
  • 1911-1930: werkzaam bij de Staats Spoorwegen in Nederlands-Indië, als bureauchef in Batavia en later in Bandoeng
  • 1931-1938: burgemeester van Zoetermeer-Zegwaard
  • 1938: burgemeester van Ede
  • 1941: door de Duitse bezetter als burgemeester ontslagen
  • 1942-1943: gijzelaar in Haren en Michielsgestel
  • 1945: opnieuw in functie als burge¬meester
  • gehuwd op 20-7-1909 te Den Haag met
  • -Catharine Jeanette (Cateau) Idenburg (geb. Soerabaja 23-10-1885), dochter van Alexander Willem Frederik Idenburg (1861-1935) en Maria Elisabeth Duetz (1862-1939).
  • Kinderen:
    • Alexander Willem Frederik (geb. 25-10-1912)
    • Leopoldine Julie (geb. 11-1-1916)
    • Richard Gerrit Adriaan Arnold -Iki- (geb. 9-12-1918)
    • Marie Elisabeth (geb. 28-2-1921)
    • Anna Wilhelmina Rosine (geb. 26-1-1924)
    • Rosine Catherine Martina (geb. 3-10-1926)
FAMILIE VERRIJN STUART
M. Verrijn Stuart (1829-1910) en A.W. Minne (1823-1900)
-Martinus Verrijn Stuart (Amsterdam 28-11-1829 - Baarn 7-8-1910),
gehuwd op 19-5-1858 met
-Anna Willempje Minne (1823-1900), eerder gehuwd geweest met G.A. Middelberg (1820-1850)
Kinderen:
  • Marie (Amsterdam 27-7-1859 - Amsterdam 3-7-1880)
  • Jan (Amsterdam 9-3-1861 - Amsterdam 1-8-1861)
  • Martinus (Amsterdam 22-8-1864 - 6-9-1912), gehuwd op 23-5-1889 te Amsterdam met Elisabeth Sophia van den Berg (geb. Amsterdam 9-9-1866 - 1952)
FAMILIES BARKOW/HALLMANN
Leopoldine Hallmann (1849-1931), echtgenote van G.A.A. Middelberg, dochter van
-Eduard Hallmann (Hannover 10-7-1813 - Berlijn 24-2-1855, arts),
gehuwd op 12-11-1847 met
-Julie Leopoldine Hyppolite Barkow (Greifswald 3-7-1823 - Bremen 8-8-1894)
Kinderen:
  • Leopoldine (1849-1931)
  • Amalie (Mali) Hallmann (geb. 1850)
  • Franz Hallmann (1853-1925)
Leopoldine Hallmann had een oudtante, Louise Barkow (1805-1893) geheten, die een nicht was van Richard Hallmann, een broer van haar vader.
Leopoldine Hallmann was een kleindochter van:
Anton August Hallmann (1783-1848) en Antoinette Lucie Rodatz (1788-1855) en van
August Friedrich Barkow (1791-1861) en Christine Caroline Leopoldine Homeyer (1798-1863).
Voorts was ze een achterkleindochter van `Urgrossvater' Christian Joachim Friedrich Barkow (1755-1836).
FAMILIE IDENBURG
-Catharine Jeanette (Cateau) Idenburg (geb. Soerabaja 23-10-1885), doch¬ter van Alexander Willem Frederik Idenburg (1861-1935) en Maria Elisa¬beth Duetz (1862-1939),
gehuwd op 20-7-1909 te Den Haag met
-Leopold Roland Middelberg (geb. Amsterdam 30-9-1881)
Geschiedenis van het archiefbeheer
Na de overdracht aan het Algemeen Rijksarchief werd het archief globaal geschoond en van een plaatsingslijst voorzien. In verband met een te schrijven artikel over Gerrit Adriaan Arnold Middelberg (1846-1916) en het voorbereiden van bronnenpublikaties door dr A.J. Veenendaal jr werd het archief door hem herordend en van een verbeterde plaatsingslijst voorzien. Hiermee werd weliswaar de toegankelijkheid verhoogd maar nog steeds werden op vele verschillende plaatsen in de plaatsingslijst stukken van eenzelfde familie of van één persoon aangetroffen.
In 1976 werd het familie-archief Middelberg, waarin tevens archivalia van andere families verscholen zaten, door de heer G.A.A. Middelberg (geb. 1911) geschonken aan het Algemeen Rijksarchief.
Inbewaringgeving van een particulier archief, niet in eigendom verkregen
De verwerving van het archief
Het archief is voor langere tijd in beheer, niet in eigendom verkregen.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
De ruggegraat van het familie-archief Middelberg bestaat niet uit velerlei technische beschouwingen, ontwerpen en tekeningen, zoals wellicht wordt vermoed wanneer men opleiding en beroep van de archiefvormers kent, maar uit brieven. Er is veel geschreven over zeer veel verschillende onderwerpen, waaronder over aangelegenheden van heel persoonlijke aard, met name in tijden van voor- en tegenspoed.
Ordening van het archief
In de hier voorliggende inventaris is een ordening gemaakt op families, en daarbinnen op leden van die families. Om te grote versnippering in de inventaris-indeling te voorkomen zijn de archivalia die betrekking op personen hebben die een huwelijk met elkaar zijn aangegaan (echtparen dus) bij elkaar geplaatst en niet per archiefvormer afzonderlijk beschreven. Dat laatste is uiteraard wel gebeurd wanneer een archiefvormer niet gehuwd is geweest. Wel is correspondentie die een bepaalde periode uit het leven der echtelieden beslaat (bijvoorbeeld de verlovingstijd) zoveel mogelijk apart beschreven. De archiefvormers hebben bovendien regelmatig zelf delen van hun archief geordend. Dit betreft met name weer bepaalde onderdelen van de correspondentie. Een dergelijke ordening, hetzij chronologisch, hetzij op afzender of geadresseerde, is doorgaans ongemoeid gelaten, waardoor er wellicht soms archivalia in worden aangetroffen die ook elders opgeborgen hadden kunnen zijn. Andere brievenverzamelingen zijn bij elkaar gevoegd en in chronologische volgorde gerangschikt. Een enkele keer is het verwarrend dat sommige correspondenten met een bijnaam ondertekenen en worden aangesproken. Richard Middelberg bijvoorbeeld werd Iki genoemd, maar die naam Iki werd ook weer gedragen door een oomzegger van Richard, die naar hem was vernoemd.
Stukken betreffende het overlijden van een persoon zijn niet geplaatst in het archief van degene die na het overlijden als zaakwaarnemer of executeur-testamentair optrad maar in het archief van de overledene zelf. Er zijn in het verleden ook brieven teruggekeerd naar degenen die ze hadden geschreven, wat vooral zal zijn gebeurd wanneer de inboedel van een overledene werd verdeeld. Deze archivalia zijn weer bij de oorspronkelijke archiefvormer teruggebracht.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 295 Middelberg, nummer toegang 2.21.232, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Middelberg, 2.21.232, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
Dit archief bevat niet bijzonder veel gegevens over de Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche Spoorwegmaatschappij (NZASM). Meer gegevens over deze maatschappij worden aangetroffen in het archief van de NZASM zelf, dat eveneens bij het Algemeen Rijksarchief berust (nummer toegang 2.18.18).
In het archief van de Nederlands-Zuidafrikaanse Vereniging (NZAV), Keizersgracht 141, Amsterdam bevinden zich eveneens archivalia over G.A.A. Middelberg. Gedurende een dertiental jaren is Middelberg voorzitter van deze vereniging geweest.
Publicaties
Literatuur over Gerrit Adriaan Arnold Middelberg (1846-1916): A.J. Veendendaal jr, `Gerrit Middelberg, een veelzijdig spoorwegingenieur uit de 19e eeuw', Jaarboek voor de geschiedenis van bedrijf en techniek (1984) 231. Biografisch Woordenboek van Nederland I ('s-Gravenhage 1979) 389-390; lemma: G.A.A. Middelberg. P.J. van Winter, Onder Krugers Hollanders 2 dln (Amsterdam 1937-1938), passim.
Literatuur over Leopold Ronald Middelberg (geb. 1881): Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden (Amsterdam 1938), lemma: Leopold Ronald Middelberg.

Archiefbestanddelen

---
---