Terug naar zoekresultaten

2.09.67 Inventaris van het archief van het Ministerie van Justitie: Lettergroep Verzoeken om Recht, 1945-1990

Het archief bevat verzoeken tot behandeling van klachten betreffende de teruggave van vijandelijk vermogen aan de voormalige eigenaren over de periode 1945 tot 1990.
Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.09.67
Inventaris van het archief van het Ministerie van Justitie: Lettergroep Verzoeken om Recht, 1945-1990

Auteur

CAS 735

Versie

24-03-2022

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2008 cc0
( Geanonimiseerde versie. )

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Ministerie van Justitie: Lettergroep Verzoeken om Recht
Jus / VoR

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1945-1990

Archiefbloknummer

J26586

Omvang

; 3582 inventarisnummer(s) 15,40 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Voor de materiële staat van het archief is de bewerking van het te bewaren gedeelte uitgevoerd conform artikel 11 van het Archiefbesluit en de Regeling Duurzaamheid Archiefbescheiden.
Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Ministerie van Justitie / Lettergroep Verzoeken om Recht

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief bevat verzoeken tot behandeling van klachten betreffende de teruggave van vijandelijk vermogen aan de voormalige eigenaren over de periode 1945 tot 1990.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
In het kader van de harmonisatie van de afhandeling van zaken met betrekking tot vijandelijk vermogen kwam op 20 juli 1951 de zogenaamde Bestemmingswet tot stand. Daarin werd geregeld dat voortaan de minister van Justitie, samen met de minister van Financiën, de bevoegdheid kregen om klachten in behandeling te nemen over de teruggave van vijandelijk vermogen aan de voormalige eigenaren. Hiermee namen zij deze bevoegdheid over van het Nederlands Beheers Instituut.
De behandeling van deze verzoeken werd binnen het Ministerie van Justitie vanaf 1952 gedaan door de afdeling Burgerlijk Recht, Bureau Vijandelijk Vermogen. Deze aanvragen werden gezien als 'verzoeken om recht'. Vanwege de aard van de verzoeken bevatten de dossiers regelmatig ook stukken van het Nederlands Beheersinstituut, terwijl er tevens stukken van de Raad voor het Rechtsherstel in kunnen zitten. Daarmee vormen zij een belangrijke aanvulling op de archieven van beide instellingen, die reeds bij het Nationaal Archief in bewaring zijn gegeven. ( Nationaal Archief, Archief van het Nederlands Beheersinstituut (nummer toegang 2.09.16) en Raad voor het Rechtsherstel (nummer toegang 2.09.48), beiden slechts raadpleegbaar na aanvraag van schriftelijke toestemming. )
De privaatrechtelijke verzoeken om recht werden (tot 1968) behandeld door de Hoofdafdeling Privaatrecht, Afdeling Burgerlijk Recht, later overgenomen door de Stafafdeling Wetgeving Privaatrecht, en nog weer later door Stafbureau Voorlichting. In 1991 is deze categorie opgeheven.
De publiekrechtelijke verzoeken om recht werden vanaf 1952 in behandeling genomen door de Hoofdafdeling Publiekrecht, Afdeling Staats- en Strafrecht. Vanaf 1964 is deze taak overgegaan naar de Onderafdeling Algemene Aangelegenheden van de Afdeling Staats- en Strafrecht. M.i.v. 1 januari 1990 heeft men besloten deze categorie te laten vallen. Ze werden vanaf dat moment geregistreerd op de algemene agenda en worden opgeborgen, naar onderwerp in verzameldossiers oftewel C-dossiers genoemd.
Aanvankelijk werden de verzoeken om recht ingeboekt in het bestaande chronologisch ingerichte 'verbaalstelsel'. Toen begin jaren vijftig deze manier van archiveren bij de overheid werd opgevolgd door het 'dossierstelsel' werden de verzoeken om recht zaaksgewijs ingeschreven op registerkaarten onder de code VR, aangevuld met een nummer. Dit nummer bestond uit een jaartal, een kwartaalaanduiding, en een uniek volgnummer, b.v. VR 524/033 (vierde kwartaal van 1952, nr. 33). Nog in behandeling zijnde zaken werden omgezet in VR-dossiers. Hierdoor kan er een discrepantie zijn tussen het VR-nummer en de datering van de stukken. In het hierboven genoemde geval bevat het dossier b.v. stukken vanaf 1950, de periode van het verbaalstelsel. Soms is het onduidelijk waarom nummering en datering niet met elkaar sporen. B.v. dossier VR 741/285, dat stukken vanaf 1976 bevat. Of dossier VR 741/295, dat uitsluitend stukken uit 1985 bevat. Het bleek onmogelijk om deze discrepanties achteraf nog te verklaren.
Geschiedenis van het archiefbeheer
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Bij de selectie is gebruik gemaakt van de lijst van voor vernietiging in aanmerking komende stukken 'categorieën 1.221 en 1.248' van het Ministerie van Justitie, vastgesteld bij gemeenschappelijke beschikkingen van de ministers van Justitie en van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen d.d. 8 september 1956, afd. A.Z./P & A nr. 36/056 en 6 oktober 1956, afd. O.K.M., nr. 29361; gewijzigd bij gemeenschappelijke beschikkingen van de ministers van Justitie en van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk d.d. 4 juni 1965, afd. A.Z./P & A, nr. 347/065 en 29 juni 1965, afd. O.K.N. nr. 116989, respectievelijk d.d. 31 augustus 1967, afd. A.Z./P & A, nr. 519/067 en 29 september 1967, Directie O.K.N. nr. 139418.
Ondanks het feit dat genoemde vernietigingslijst is ingetrokken mocht op grond van de brief van de algemene rijksarchivaris van oktober 2005, kenmerk C/SenA/05/1936 deze lijst wel gebruikt worden. Omdat de vernietigingslijst is ingetrokken zijn de voor vernietiging aangewezen archiefbescheiden retour naar de zorgdrager gegaan.
Verantwoording van de bewerking
Deze inventaris is tot stand gekomen door de oorlogsgerelateerde stukken 'teruggave vijandelijk vermogen' af te scheiden.
Tevens zullen, door het Nationaal Archief aangewezen, te bewaren onderwerpen worden afgescheiden. Hier is een aparte toegang van gemaakt (nummer toegang: 2.09.68).
De inventaris is alfabetisch geordend met vermelding van het VR-nummer.
Stukken van na 1980 zijn opgenomen onder de volgende inventarisnummers: 138, 173, 475, 987, 1114, 1211, 1223, 1314, 1332, 1349, 1423, 1647, 1730, 2648, 2690, 2893, 2940, 3219, 3247 en 3454.
Bij de totstandkoming van deze inventaris is rekening gehouden met de notities over 'oorlogsgerelateerde archieven' uit 1998 en 1999. ( Zie voor dit begrip de brief van de Algemeen Rijksarchivaris aan de departementen van 28 april 1998 (98.212/MvB/HD) en Toelichting begrip oorlogsgerelateerd, geaccordeerd door drs. B. de Vries, dr. M. van Boven en het NIOD; bijlage bij de brief van het hoofd van de productgroep Bewerken van het Algemeen Rijksarchief aan de CAS (R&B/BERW/FD d.d. 15 november 1999). )
De omvang van het totale archief van de Lettergroep Verzoeken om Recht, dat is ontsloten met de toegangen 2.09.67 en 2.09.69, bedroeg voor de bewerking 32 meter. Van het in deze toegang beschreven deel kwam na de bewerking hiervan 17,5 meter voor bewaring in aanmerking, terwijl dit voor het in toegang 2.09.68 beschreven deel voor 2,75 meter gold.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig beperkt openbaar (B).
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Justitie: Lettergroep Verzoeken om Recht, nummer toegang 2.09.67, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Jus / VoR, 2.09.67, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar