Terug naar zoekresultaten

2.08.77 Inventaris van de archieven van het Agentschap van het Ministerie van Financiën, met betrekking tot het na-oorlogs rechtsherstel, 1943-1999

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.08.77
Inventaris van de archieven van het Agentschap van het Ministerie van Financiën, met betrekking tot het na-oorlogs rechtsherstel, 1943-1999

Auteur

CAS 763

Versie

23-10-2023

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
2005 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Agentschap van het Ministerie van Financiën - Rechtsherstel
Financiën / Na-oorlogs rechtsherstel

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1943-1999

Archiefbloknummer

F10

Omvang

755 inventarisnummer(s); 14,30 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

(1943-1999) Agentschap van het Ministerie van Financiën - Rechtsherstel

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief bevat onder andere stukken betreffende instructies en procedures, stukken betreffende het Centraal Afwikkelingsbureau Duitse Schadeuitkeringen (Cadsu), de overdracht van taken aan het Agentschap, deviezenbepalingen, effectenregistratie, de afwikkeling vijandelijk vermogen, de afwikkeling bijzondere zaken en Indonesische kwesties, afgifte van stukkenverklaringen, beheer en afwikkeling van niet of te laat aangemelde effecten in opdracht van de Commissie Duplicaat Effecten, het Waarborgfonds Rechtsherstel, en een grote hoeveelheid stukken betreffende de toe- of afwijzing van duplicaten van effecten of de tegenwaarde daarvan.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Het Agentschap is een directie van de Generale Thesaurie belast met:
Het voorbereiden en bevorderen van een gezond en doelmatig schuldbeleid en -beheer van het Rijk en van het geld- en kapitaalmarktbeleid met betrekking tot de dekking van de financieringsbehoefte van de Staat, het dekken van de financieringsbehoefte van de Staat en het reguleren van het schatkistsaldo, het beheren en administreren van de staatsschuld en van bij het Agentschap berustende gelden en geldswaardige papieren, waaronder het afwikkelen van transacties en het betalen van rente en aflossing, het voorzien in de informatiebehoefte ten aanzien van de financiering en het beheer van de staatsschuld en de ontwikkelingen in de financiële markten ten behoeve van de begroting en verantwoording van het Rijk en de beleidsvoorbereiding en uitvoering door het Agentschap en het kernministerie.
Voorts is het Agentschap nauw betrokken geweest bij de na-oorlogse geldzuivering, de betaling van belasting met staatsschuld en het na-oorlogse rechtsherstel, met name op het gebied van de effectenregistratie.
Reeds ten tijde van de Tweede Wereldoorlog zijn door de Nederlandse regering in Londen voorzieningen getroffen met betrekking tot de vergoeding, na beëindiging van de Tweede Wereldoorlog, van ten gevolge van de bezetting geleden materiële en immateriële schade. Na afloop van de Tweede Wereldoorlog zijn door de regering verschillende instanties in het leven geroepen die tot taak hadden het rechtsherstel uit te voeren. Ook het Agentschap, specifiek ten aanzien van het rechtsherstel van waardepapieren, heeft hierin een rol gespeeld. Aanvankelijk fungeerde het Agentschap als depothouder voor ingeleverde en gerecupereerde effecten en als uitvoeringsinstantie voor beslissingen van andere organisaties, voornamelijk met betrekking tot effecten. Echter, toen de secretaris van de Afdeling Effectenregistratie van de Raad voor het Rechtsherstel, tevens hoofd van het Centraal Afwikkelingsbureau Duitse Schade-uitkeringen (Cadsu) in 1960 werd benoemd tot agent van het Ministerie van Financiën kwamen een aantal activiteiten van deze organisaties bij het Agentschap terecht. De agent was van 1960 tot 1976 tevens directeur van het Waarborgfonds Rechtsherstel. In 1961 werd de agent benoemd tot secretaris van de Commissie Duplicaat Effecten. Ook werd de administratie van de Belga door de agent gevoerd. Tevens was de agent tot ongeveer 1987 belast met de afwikkeling van de Commissie Rechtsherstel Buitenlandse Effecten. In 1966 werd bij het Agentschap het Afwikkelingsbureau voor Effectenzaken uit de oorlog ingesteld. Dit bureau werd belast met de afwikkeling van het Cadsu en zou werkzaamheden gaan verrichten in verband met de naderende opheffing van de Afdeling Effectenregistratie van de Raad voor het Rechtsherstel. Bij Wet van 7 januari 1971 houdende regelen inzake de opheffing van de Afdeling Effectenregistratie van de Raad voor het Rechtsherstel, is de Afdeling Effectenregistratie opgeheven. Op grond van artikel II zijn de taken en bevoegdheden, met uitzondering van die tot het geven van beslissingen over het eigendom, overgegaan op de minister van Financiën, aan wie ook de zorg over de archiefbescheiden is opgedragen. De minister heeft de agent van het Ministerie van Financiën, bij brief van
1 oktober 1971, nr. A71/13022, belast met deze taken en bevoegdheden.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Zoals uit het bovenstaande blijkt is het archiefbestand "rechtsherstel" van het Agentschap van het Ministerie van Financiën opgebouwd uit verschillende archiefbestanddelen. Gebleken is dat in het verleden bij de archivering van de stukken niet steeds een consequent onderscheid is gemaakt tussen dossiers van de eerder genoemde instellingen en dossiers van het Agentschap.
Deze vermenging van archiefbescheiden is verklaarbaar omdat het Agentschap regelmatig nog niet afgewikkelde zaken overnam van de verschillende met het rechtsherstel belaste (opgeheven) instellingen en de stukken daarvan toevoegde aan reeds bestaande dossiers die het als "uitvoeringsinstantie" had aangelegd.
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Verantwoording van de bewerking
Bij de inventarisatie van het archiefbestand "rechtsherstel" zijn de nog bij het Agentschap berustende archiefdelen van de Afdeling Effectenregistratie van de Raad voor het Rechtsherstel, de Commissie Rechtsherstel Buitenlandse Effecten, de Commissie Duplicaat Effecten en van de NV Belegging- en Garantiemaatschappij voor buitenlandse effecten (BELGA) van het archief afgesplitst en, ter completering van de reeds bij het Algemeen Rijksarchief aanwezige archieven, via de Centrale Archief Selectiedienst (CAS) te Winschoten naar het Nationaal Archief overgebracht. Dit met uitzondering van de dossiers die betrekking hebben op door het Agentschap overgenomen en afgewikkelde zaken.
Het in deze inventaris beschreven archiefbestand "rechtsherstel" bestaat uit dossiers van het Agentschap die zijn gevormd:
  • als depothouder voor ingeleverde en gerecupereerde effecten en als uitvoeringsinstantie voor beslissingen van andere organisaties;
  • ter afwikkeling van overgenomen zaken van opgeheven instellingen;
  • op basis van aan het Agentschap toebedeelde taken van opgeheven instellingen.
Besloten is om het archiefbestand niet alleen te inventariseren maar ook, dit met toepassing van de huidige inzichten en technieken, om het archiefbestand opnieuw te vormen. Bij de indeling van het archief is getracht om zoveel als mogelijk rekening te houden met de relaties van het Agentschap met de verschillende instellingen belast met het rechtsherstel.
Tot zover de inleiding van de conceptinventaris van J. Visser van het Agentschap van het Ministerie van Financiën.
Ter uitwerking van het raamconvenant afgesloten op 13 januari 2003 tussen het Ministerie van Financiën, het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de CAS is het projectconvenant van 10 februari 2004 afgesloten (als vervolg op het convenant afgesloten op 4 augustus 2000) voor de bewerking van een aantal bestanden afkomstig van het Ministerie van Financiën, deels aangevuld vanuit het Agentschap van het Ministerie van Financiën die een prioriteitsaanduiding "A" en "B" hebben gekregen, waarbij "A" staat voor het eerste deel van oorlogsgerelateerde bestanden die een lichte bewerking moesten krijgen. Deze bestanden waren toegankelijk en waren voorzien van een (klassieke) inventaris of een plaatsingslijst. Prioriteitsaanduiding "B" betreft het tweede deel van oorlogsgerelateerde bestanden die (geheel) bewerkt moesten worden. Deze bestanden waren niet toegankelijk en niet of nauwelijks voorzien van een inventaris of plaatsingslijst. Eén van de bestanden die ingevolge het projectconvenant bewerkt moesten worden betrof een zogenaamd bestand "Diversen A/B", afkomstig van het Agentschap van het Ministerie van Financiën.
De niet-oorlogsgerelateerde archiefbescheiden uit dit bestand werden afgescheiden.
De oorlogsgerelateerde archiefbescheiden bleken onder andere te behoren tot diverse bovengenoemde organisaties die zich hebben bezig gehouden met het na-oorlogs rechtsherstel, met name op het gebied van de effectenregistratie. Deze bescheiden zijn afgescheiden en beschreven in de betreffende inventarissen. Wat overbleef is aangevuld met een reeds op het Agentschap, door J. Visser, in concept beschreven inventaris van het archiefbestand "rechtsherstel". De inleiding is integraal overgenomen uit deze conceptinventaris.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Deels openbaar, deels beperkt openbaar (B). Bescherming van de persoonlijke levenssfeer
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Agentschap van het Ministerie van Financiën - Rechtsherstel, nummer toegang 2.08.77, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Financiën / Na-oorlogs rechtsherstel, 2.08.77, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Archiefbestanddelen