Vandaag lanceert demissionair minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap Ingrid van Engelshoven de themapagina nationaalarchief.nl/slavernijverleden. Bezoekers vinden op deze pagina een overzicht naar archieven over het Nederlandse slavernijverleden. In totaal gaat het om meer dan 1,9 miljoen gedigitaliseerde archiefstukken. Het nieuw gedigitaliseerde materiaal bestaat uit de archieven van onder meer de West-Indische Compagnie, de Middelburgse Commercie Compagnie en de Sociëteit van Suriname en omvat documenten als scheepsjournalen, plantagelijsten en brieven. Veel van het materiaal is niet eerder onderzocht.
De lancering vindt plaats tijdens het symposium ‘Bronnen over slavernij en slavenhandel’ georganiseerd door het Rijksmuseum, Nationaal Archief en de KB, de nationale bibliotheek. De themapagina is het eindresultaat van een omvangrijk project van het programma Metamorfoze in samenwerking met het Nationaal Archief en de KB. Sinds 2013 werkten zij samen met negen erfgoedinstellingen uit Nederland, Engeland, Guyana en Suriname om maar liefst 1,9 miljoen archiefstukken rond het onderwerp slavernij en slavenhandel te digitaliseren. Na acht jaar conserverings- en digitaliseringswerk kan nu een ieder - met behulp van de themapagina - de archieven bestuderen.
Belang voor historisch onderzoek
Met de lancering van de themapagina wordt een wereld aan belangrijke bronnen over de Nederlandse slavernij- en plantagegeschiedenis digitaal ontsloten voor onderzoek. Historicus en schrijver Leo Balai is verheugd over de nieuwe onderzoekskansen die deze ontsluiting oplevert: “Metamorfoze is ontzettend belangrijk voor onderzoek. Het brengt je dicht bij de bron, zonder veel moeite. Je kan veel informatie vinden, lezen, ontdekken en zelf verder vertellen.”
Werelderfgoed
De collectie bestaat onder meer uit de archieven van de West-Indische Compagnie, het slavenhandelaarsbedrijf Middelburgse Commercie Compagnie, de Sociëteit van Berbice, de Sociëteit van Suriname, en het archief van het bestuur van de Nederlandse Bezittingen op de Kust van Guinea. Zelfs het archief dat in Guyana was achtergebleven is naar Nederland gebracht om te worden geconserveerd en gedigitaliseerd. De archieven van de West-Indische Compagnie en de Middelburgse Commercie Compagnie zijn door Unesco benoemd tot werelderfgoed, en bevinden zich vandaag de dag in respectievelijk het Nationaal Archief en het Zeeuws Archief.
Bijzondere bronnen
Het gedigitaliseerde archiefmateriaal omvat veel bijzondere bronnen, waaronder scheepsjournalen, ladingoverzichten, rekeningen, plantagelijsten en brieven afkomstig uit alle lagen van de samenleving, en eerder verloren gewaande archieven. Zo kwam tijdens dit programma een deel van het archief van Fort Elmina aan de Nederlandse Goudkust boven water. Dit archief maakt deel uit van de beroemde Prize Papers, die door de Engelsen werden gekaapt en in Londen terechtkwamen. Het archiefmateriaal is vaak nog nauwelijks gebruikt en geeft een goed beeld van de slavenhandel en het dagelijks leven in de verschillende koloniën.
Noot voor de redactie
Voor vragen en interviewverzoeken kunt u contact opnemen met
Nationaal Archief: Martine Bartels, woordvoerder, martine.bartels@nationaalarchief.nl, 06-15958281
KB, de nationale bibliotheek: Helen Johnson, persvoorlichter, helen.johnson@kb.nl, 06-42268811
Over Metamorfoze
Metamorfoze is het nationale programma voor het behoud van papieren erfgoed. Het wordt gefinancierd door het Ministerie van OCW. Het programma wordt gecoördineerd door het Bureau Metamorfoze en is ondergebracht bij de KB, de nationale bibliotheek van Nederland. Het programma Metamorfoze bestaat sinds 1997 en heeft financiering verstrekt aan meer dan 150 erfgoedinstellingen voor het conserveren van zo'n 700 geschreven archieven en gedrukte collecties (boeken, kranten en tijdschriften).
Over NA
In het Nationaal Archief vind je antwoorden op vragen die betrekking hebben op jouw leven, de geschiedenis van Nederland ook in relatie tot andere landen, en de samenleving. Het Nationaal Archief heeft tot taak collecties te bewaren voor de eeuwigheid, én om die toegankelijk en bruikbaar te maken voor een breed publiek. www.nationaalarchief.nl
Over KB
De KB is de nationale bibliotheek van Nederland. We verzamelen, bewaren en delen alle publicaties uit en over Nederland. Met onze (digitale) collecties en onze expertise brengen we mensen in aanraking met de kracht van het geschreven woord. Zo willen we iedereen de mogelijkheid bieden om te lezen, te leren of onderzoek te doen en zich daardoor verder te ontwikkelen. Dit doen we samen met onze erfgoedpartners, de openbare bibliotheken en wetenschappelijke instellingen en zo dragen we bij aan een slimmer, vaardiger en creatiever Nederland. www.kb.nl
