Met de overhandiging, op 1 juli, van 345 gedigitaliseerde archiefstukken aan minister Xiomara J. Maduro (Financiën en Cultuur) van Aruba door staatssecretaris Eric van der Burg (J&V) komt een belangrijk deel van de koloniale archieven beschikbaar voor inwoners van het Caribisch deel van het Koninkrijk. Het betreft documenten uit de periode 1828 – 1845.
Bij deze Arubaanse archieven speelt het persoonlijke element een belangrijke rol. “De archieven gaan over onze voorouders, het gaat over onze families,” zegt Edric Croes van het Archivo Nacional Aruba. “Het digitaal aanbieden van de archieven van de Kolonie Curaçao en onderhorige eilanden is van groot belang omdat wij de hier gevormde archieven binnen onze Caribische context kunnen plaatsen. Het betreft het handelen van onze gemeenschappelijke voorouders. Onze huidige Caribische maatschappij is een product van Europese kolonisten, Amerindians en van tot slaaf gemaakte West-Afrikanen.”
Op verzoek van het Archivo Nacional Aruba plaatste het Nationaal Archief bijna 70.000 scans op een geheugenschijf om de overdracht mogelijk te maken. Het overdragen van deze scans past binnen het open data beleid van het Nationaal Archief, en kan worden gezien als een eerste stap in de richting van een doorlopende uitwisseling van scans en data binnen het Koninkrijk. Het Archivo Nacional Aruba kan de scans op zijn eigen platform aanbieden, met eigen beschrijvingen in het Papiamento en met data die voor de gebruiker belangrijk en nuttig zijn zoals verwijzingen naar verwante archieven, HTR-data of georeferenties. Daarnaast zijn de scans op de website van het Nationaal Archief beschikbaar.
Slavernijverleden
Het archief is gevormd op Curaçao, Aruba en Bonaire in de periode 1828-1845. In deze periode leefden nog honderden mensen in slavernij op Aruba. Verwijzingen naar dit verleden komen veelvuldig voor in de scans die overgedragen zijn. Naast bestuursarchieven, rechtbankarchieven en notariële archieven zitten er bijvoorbeeld stukken bij over de uitvoer van slaafgemaakten (1834-1846) en rekesten (verzoekschriften) van vrije Afrikanen om kosteloos te mogen trouwen.
Archiefvorming en -beheer
Bij een inventarisatie in het eerste kwart van 20e eeuw troffen archivarissen van het Algemeen Rijksarchief (nu Nationaal Archief) de verschillende archieven in slechte fysieke en geordende staat aan. Om de archieven te kunnen behouden voor de toekomst en de stukken te kunnen inventariseren, is destijds besloten de oudste archieven te verplaatsen naar Den Haag. In de periode 1917 tot 1931 werd een groot deel de archieven van Curaçao en de onderhorige eilanden Bonaire en Aruba naar Nederland overgebracht. Het was lange tijd onmogelijk dit archiefmateriaal buiten Nederland in te zien. Met de overdracht van de scans en het online aanbieden, zijn deze archieven toegankelijk voor een breed publiek.
Link: 1.05.12.02 Inventaris van de archieven van Curaçao, Bonaire en Aruba, (1771) 1828-1845 (1914)
Beeld: Register op de rekwesten tot den uitvoer van slaven van het jaar 1834-1835
