Prinses Beatrix was op 20 november aanwezig bij het 40-jarig jubileum van Stichting Werkgroep Herkenning in het Nationaal Archief.
Zoektocht naar familiegeschiedenis
Stichting Werkgroep Herkenning zet zich sinds 1981 in voor lotgenotencontact en hulpverlening aan kinderen en kleinkinderen van ouders die in de Tweede Wereldoorlog aan de kant van de bezetter stonden. Dat herdacht de stichting met een bijzondere jubileumviering in het Nationaal Archief, waar zich het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) bevindt. De CABR-dossiers van hun ouders en grootouders zijn voor de (klein)kinderen van 'foute' (groot)ouders van grote betekenis bij hun zoektochten naar de familiegeschiedenis.
Trauma’s
De trauma’s van de Tweede Wereldoorlog gingen over op de volgende generaties. Bij kinderen, kleinkinderen en zelfs achterkleinkinderen van ‘foute’ Nederlanders werkt, ook meer dan 75 jaar na de bevrijding, nog door wat er met hun ouders of grootouders is gebeurd. Zelfs nu kost het spreken over de ‘foute’ familiegeschiedenis in de families en in de samenleving nog moeite. Tijdens de jubileumvering werd een symposium en een rondetafelgesprek gehouden over het omgaan door de Nederlandse samenleving met de trauma’s van kinderen en kleinkinderen van collaborateurs en van Duitse militairen.
Rondetafelgesprek
Prinses Beatrix ontving het eerste exemplaar van het jubileumboek van de stichting Herkenning en nam deel aan een rondetafelgesprek waarbij werd gesproken met (klein) kinderen van ‘foute’ ouders van de 1e, 2e en 3e generatie over hun ervaringen. Hoe komt het, dat 75 jaar na de Tweede Wereldoorlog kinderen en kleinkinderen van collaborateurs nog kampen met trauma’s? Wat maakt, dat zij nog steeds het gevoel hebben ‘er niet bij te horen’? Waarom is er nog steeds behoefte aan informatie, hulpverlening en lotgenotencontact bij de nabestaanden van ‘foute’ Nederlanders. Heeft de Nederlandse samenleving de kinderen en kleinkinderen inmiddels geaccepteerd? Kan anno 2021 openlijk gesproken worden over de ‘foute’ familiegeschiedenis?
CABR
Tijdens de jubileumviering gaf een medewerker van het Nationaal Archief een toelichting op het Centraal Archief Bijzondere Rechtspraak dat het Nationaal Archief bewaart. Na de Tweede Wereldoorlog ondergingen ruim 300.000 Nederlanders de zogeheten bijzondere rechtspleging. Zij werden beschuldigd van samenwerking met de Duitse bezetter, verraad, NSB-lidmaatschap of het in dienst treden bij het Duitse leger. Dat het CABR een belangrijk archief is blijkt ook uit het feit dat jaarlijks 4500 nabestaanden en onderzoekers een verzoek doen om inzage in het CABR. Vanwege de bescherming van de privacy van nog levende personen is het CABR tot 2025 beperkt openbaar. Dit betekent dat alleen na vooronderzoek door het Nationaal Archief inzage kan worden verleend. In de zoekhulp CABR is hier meer informatie over te vinden.
