Staten van Holland: meerderjarigheidsverklaringen (venia aetatis), 1572-1803

Een meerderjarigheidsverklaring, ook wel Venia Aetatis genoemd, is een officiële akte van meerderjarigheid. Een inwoner van Holland werd op 25-jarige leeftijd meerderjarig. Er waren echter ook minderjarigen die vervroegd meerderjarig verklaard wilden worden. De Venia Aetatis zijn bij het Nationaal Archief te vinden in het archief van de Staten van Holland. Deze aktes zijn tegenwoordig een belangrijke bron voor genealogen omdat zij veel informatie bevatten over de geboorte en herkomst van personen.

Verzoek tot meerderjarigheidsverklaring
Alles uitklappen

Met behulp van deze index 'Staten van Holland: Venia Aetatis' vindt u de toekenningen van verzoeken om venia aetatis (meerderjarigheidsverklaringen) uit het archief Staten van Holland (3.01.04.01). De registraties van de aktes van 1572 tot 1803 zijn bewaard gebleven. U kunt de volgende gegevens vinden in een meerderjarigheidsverklaring:

  • voornaam
  • achternaam
  • plaats
  • jaar
  • toegangsnummer en inventarisnummer
  • folionummer

De verzoekschriften (met bijlagen als doopbewijzen, kopieën uit familiebijbels en verklaringen van verwanten) zitten in de serie Rekesten om Venia(m) Aetatis voor de jaren 1652 - 1710 en 1712 en 1794. Deze vindt u in de inventarisnummers 2085-2191. De registraties van de aktes zijn bewaard gebleven over de jaren 1572 tot 1803. Zij zijn op verschillende plaatsen in het Archief van de Staten van Holland te vinden:

  • Vóór 1605 in de serie gedrukte resoluties (inventarisnummers 22-280 en 5001-5279).
  • Van 1605 tot 1611 in de registers op de octrooien verleend door de Staten van Holland (inventarisnummer 1590).
  • Van 1605 tot 1803 in de registers van de aktes van Venia Aetatis (inventarisnummers 2192-2193).

In het archief Hof van Holland (3.03.01.01) in het inventarisnummer 4883 en 4883x bevindt zich nog één losse akte en een register van verleende aktes van Venia Aetatis over de jaren 1801-1802. 

U kunt scans bestellen of de persoonsdossiers reserveren om in de studiezaal te bekijken.

Scans bestellen

Wanneer u een scan wilt bestellen, klikt u eerst op het zoekresultaat. Op de volgende pagina ziet u de naam van de gevonden persoon en de bronverwijzing. Noteer eerst het inventarisnummer en folionummer (paginanummer) die in de bronverwijzing zijn opgenomen. Op de pagina die verschijnt klikt u op de knop 'Bestel scans'. Vul in het specificatieveld de naam van de persoon en het gevonden folionummer in.

Reserveren

Noteer eerst het inventarisnummer en folionummer (paginanummer) die in de bronverwijzing zijn opgenomen. Klik dan op de link achter het woord 'Bronverwijzing'. Het inventarisnummer dat u wilt reserveren is geel gemarkeerd. Als u daarop klikt kunt u het stuk reserveren voor inzage in de studiezaal. In de studiezaal vindt u met behulp van het folionummer en (jaartal) de gezochte persoon makkelijk terug.

Een minderjarige man of vrouw diende een rekest in bij de plaatselijke overheid, vergezeld van een doopbewijs of geboorteverklaring. Bij akkoordbevinding door de plaatselijke overheid kon een verzoek bij de Staten van Holland worden ingediend, opnieuw vergezeld van de bewijsstukken. De Staten van Holland namen vervolgens een besluit, op grond van de verklaringen en adviezen van de plaatselijke overheid en verwanten en voogden. Bij een positief besluit verleende de Staten de aanvrager de akte en legden het besluit vast in de registers. Er waren in Nederland enkele steden die van de Staten het recht hadden gekregen om plaatsvervangend deze verklaring, of akte van Venia Aetatis, te verstrekken.

De Staten van Holland zijn na 1572 het hoogste bestuurlijke college in het gewest Holland. Gedeputeerden of afgevaardigden uit de Staten van Holland namen deel aan de vergaderingen van de Staten-Generaal.
De Staten van Holland als college bestonden uit: afgevaardigden van Ridderschapen, afgevaardigden van de achttien stemhebbende steden in Holland: Dordrecht, Haarlem, Delft, Leiden, Amsterdam, Gouda, Rotterdam, Gorinchem, Schiedam, Schoonhoven, Den Brielle, Alkmaar, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik, Edam, Monnikendam en Purmerend. Het voorzitterschap was in handen van de raadpensionaris (tot 1621 landsadvocaat geheten). De vergaderingen van de Staten van Holland en West-Friesland, zoals het college officieel werd genoemd, werden aanvankelijk enkele malen per jaar en later vaker gedurende enkele weken in Den Haag gehouden.