Op de bewaard gebleven Japanse interneringskaarten is een digitale index gemaakt. Hieronder worden twee opties gegeven, kies de optie die voor u van toepassing is.
Met behulp van onderstaande zoekbalk kunt u in deze index zoeken op achternaam, voornaam of geboortedatum (jjjj-mm-dd). Het is ook mogelijk om op kampnamen, datum, doodsoorzaken, en Japanse tekens te zoeken. Indien er een resultaat is, zal u ook een scan te zien krijgen van de interneringskaart.
Zoektips
- De spelling kan afwijken: een ij wordt bijvoorbeeld vaak als een y gespeld. Probeer daarom als een zoekopdracht niets oplevert een andere spelling.
- De geboortedata kloppen niet altijd.
Vanwege de bescherming van de privacy zijn niet alle interneringskaarten opgenomen in de index. De index zal jaarlijks uitgebreid worden met de personen die meer dan 100 jaar geleden zijn geboren. Vanaf 2021 is het wel mogelijk om zelf te zoeken door de scans van alle interneringskaarten in archiefinventaris 2.10.50.03. De kaarten zijn namelijk alfabetisch geordend en op die manier kan u dus wel zelf zoeken. Dit kost enige moeite omdat u een reeks zelf moet doornemen.
De Japanse kaarten van de 7200 in krijgsgevangenschap overleden KNIL-militairen zijn vertaald naar het Engels. De kaarten van het overleden Marinepersoneel zijn niet vertaald, omdat deze kaarten pas vlak voor het afronden van het vertalingsproject zijn aangetroffen. Deze kaarten zijn overigens wel gedigitaliseerd. Ook de kaarten van de krijgsgevangenen die de oorlog hebben overleefd zijn niet vertaald.
De interneringskaarten bevatten veel informatie, geplaatst in de invoervelden maar ook daarbuiten. Hieronder wordt uitleg gegeven over de inhoud van de velden.
| Veldnamen | Betekenis |
|---|---|
| Nationality | Dit veld geeft de juridische status (op basis van etniciteit) van de persoon weer in Nederlands-Indië. Op de meeste interneringskaarten staat de Nederlandse nationaliteit vermeld. Maar ook nationaliteiten als de Indonesische (voor moslim-soldaten, hoofdzakelijk afkomstig van Java), Ambonese, Menadonese en Chinese staan genoteerd op de kaarten. In sommige gevallen is extra informatie in het Japans toegevoegd. Deze tekst is getranscribeerd en in het Engels vertaald. |
| Unit and Rank | Militaire eenheid en rang. Deze velden tonen de militaire eenheid waartoe de krijgsgevangene behoorde en de rang die hij op het moment van gevangenneming had. Beide velden zijn oorspronkelijk geschreven in het Nederlands of Engels toen de interneringskaarten zijn opgesteld. De Japanse tekst in dit veld is een transcriptie van de vertaling van de originele Nederlandse / Engelse tekst, die werd gebruikt toen de kaart werd gemaakt. De inhoud van de velden Unit en Rank is in veel gevallen afgekort, de afkorting is getranscribeerd. |
| Stamboeknummer | Dit is het volgnummer waaronder de militair geregistreerd staat in het stamboek. Stamboeken zijn registers waarin per militair, behalve enige persoonsgegevens, informatie staat opgetekend over indiensttreding en overplaatsing, eventuele bevorderingen, onderscheidingen en betrokkenheid bij gevechtshandelingen. Als een stamboeknummer op de kaart staat, is deze meestal toegevoegd aan het veld Unit of Rank. Het stamboeknummer biedt een kans om meer informatie via het stamboek op zoeken. De stamboeken voor Europese soldaten van het KNIL berusten bij het Nationaal Archief. Met de zoekhulp Militairen Nederlands-Indië (KNIL) 1815-1950 kunt u uw onderzoek starten naar deze stamboeken. Voor Marinepersoneel raadpleegt u het archief Stamboeken Marine (2.12.14). |
| Place of Capture | Dit veld toont de plaats waar de persoon krijgsgevangen is gemaakt. De originele tekst kan ofwel geschreven, getypt of gestempeld zijn, en dit zowel in het Japans als in het Nederlands. Bij uw zoekresultaat vindt u de transcriptie van de oorspronkelijke tekst. Als alleen Japanse tekst geplaatst is in dit veld, treft u ook de Engels vertaling. |
| Date of Capture | Dit is de datum waarop de persoon krijgsgevangen is gemaakt. De tekst op de kaart is overgeschreven naar het gebruik van de Japanse kalender, dus: 17/03/08 (jaar van Showaperiode (regeerperiode van keizer Hirohito) / Maand / Dag), en vervolgens vertaald naar de Gregoriaanse kalender als 1942/03/08 (Jaar / Maand / Dag). |
| Occupation | Dit veld toont het beroep van de krijgsgevangene. Dit kan het civiele beroep zijn voordat de militair opgeroepen werd, of zijn status als beroepsmilitair tijdens de capitulatie. De Nederlandse en Japanse teksten in het zoekresultaat zijn de transcripties van de oorspronkelijke tekst in dit veld. Als de originele tekst alleen in het Japans is, is een Engels vertaling toegevoegd. |
| Father’s and Mother’s Name | Hier zijn de namen van de ouders van de krijgsgevangene genoteerd. Als n / a is weergegeven in het zoekresultaat, is de informatie niet beschikbaar op de originele kaart. |
| Place of Origin | In tegenstelling tot wat men zou verwachten wordt hier niet de geboorteplaats mee bedoeld. Het Japanse administratieve systeem maakt gebruik van de plaats van herkomst in de zin van een vast adres dat generaties lang vastligt. Dit veroorzaakte verwarring onder de krijgsgevangenen. Over het algemeen geeft dit veld de plaats aan waar de krijgsgevangene afkomstig was, voordat hij werd opgeroepen voor militaire dienst. |
| Destination of Report | Dit is het adres waar nieuws over de krijgsgevangene naartoe gestuurd moest worden tijdens zijn afwezigheid. De informatie wordt meestal in het Nederlands op de kaart gezet en in zeldzame gevallen werd dit adres vertaald naar het Japans. De zoekhulp toont beide transcripties. Een Engelse vertaling is beschikbaar als de Japanse tekst afwijkt van de Nederlandse tekst. |
| Remarks | In de meeste gevallen bevat dit veld een nummer dat na 1955 door de Stichting Administratie Indonesische Pensioenen toegevoegd werd aan de kaart. Soms bevat dit veld informatie over de eenheid, de rang en het beroep van de voormalig krijgsgevangene. |
| Camp Jurisdiction and Official Transfer Date | De krijgsgevangenkampen lagen binnen verschillende jurisdictiën (rechtsgebieden) en gebiedsdelen. Als krijgsgevangenen aan een bepaalde jurisdictie werden overgedragen werd dit genoteerd, samen met de administratieve datum van de overplaatsing. Doorgaans is de jurisdictie op de interneringskaart aangegeven als een Japanse stempel, gevolgd door een datum van de Japanse kalender. De index biedt de getranscribeerde Japanse tekst met de datum en de Engels vertaling. Soms is de datum van overdracht veranderd. Bijvoorbeeld: op 17/03/08 is een bepaald persoon gevangengenomen, maar aangezien Java POW Camp Jurisdictie pas op 15 augustus 1942 officieel ingesteld werd is dit gewijzigd. In dit geval is de datum 8 maart verwijderd en gecorrigeerd tot 15 augustus. ex) 爪哇 17/08/15 [03/08]; Java POW Camp 1942/08/15 [03/08] |
| Camp Branch and Registration Number | Dit veld geeft de officiële namen van de krijgsgevangenkampen waar de krijgsgevangene verbleef, met daarnaast een nieuw uniek registratienummer dat bij elk kamp werd toegekend aan de krijgsgevangene. U kunt verplaatsingsgeschiedenis van een krijgsgevangene volgen. In de meeste gevallen worden de kampnamen verkort weergegeven in combinatie met stempels, handgeschreven Japans en nummers. In sommige gevallen heeft een persoon meer dan twee kentekens bij een kamp staan vanwege veranderingen in de kamporganisatie of vanwege administratieve redenen. Bekijk een overzicht van de stempels van kampen en landen (als bijlage in pdf, Engels). Een overzicht met kampnamen, locaties en aanvullende informatie aangaande de krijgsgevangenkampen treft u aan op POW Camps in Japan en POW Camps outside Japan. |
| Other Information | Dit veld bevat een korte beschrijving van de geschiedenis van elke krijgsgevangene. Soms blijft deze beschrijving beperkt tot een enkele zin. Deze informatie staat op de achterkant van de kaart. Het hoofdkwartier van het Japanse Informatiebureau voor krijgsgevangenen (POW Informatie Bureau) verzamelde rapporten van elk kamp en zette de verslagen op de achterkant van de originele kaart in het Japans. De index biedt de Japanse transcriptie en de Engelse vertaling op basis van deze originele Japanse tekst. De inhoud is afhankelijk van een persoonlijke situatie. In het algemeen bevatten de beschrijvingen van de overlevenden van de kampen niet veel informatie. Meestal betreft het slechts de overdracht van de voormalig krijgsgevangene aan de Geallieerden na de capitulatie van Japan. Maar, als een persoon ziek werd, vermist raakte of overleed tijdens de internering, werd meer informatie opgetekend in dit veld. Dit zou van groot belang kunnen zijn voor de familie en nabestaanden. Bijvoorbeeld, in dit veld wanneer de overdracht dateert van het ene kamp naar het andere, de naam van het transportschip, de datum en tijd van incidenten zoals ongevallen, luchtaanvallen, tijd en locatie van het zinken van het transportschip, oorzaak van de ziekte, ziekenhuislocatie, etc. Als een krijgsgevangene overleed, vindt u de datum en het tijdstip van zijn dood, de oorzaak van de dood, de locatie van de dood, locatie van het graf, of de locatie van zijn as, alsook de datum en de wijze van de overdracht van de as van de geallieerde strijdkrachten na Japans capitulatie. |
Het Japanse Informatiebureau voor krijgsgevangenen
Het Japanse Informatiebureau voor krijgsgevangenen (POW Information Bureau/俘虜情報局) werd opgericht in december 1941 en viel onder het Japanse Ministerie van het Leger. De taak van het bureau was om de status en informatie over krijgsgevangenen te verstrekken aan het Internationale Rode Kruis. Tijdens de oorlog was het Rode Kruis de schakel tussen de geallieerden en de Asmogendheden voor de wederzijdse informatieverstrekking over krijgsgevangenen.
De krijgsgevangenkampen buiten Japan werden geleid door de operationele eenheid van het leger. De kampen op het vasteland van Japan werden aangestuurd vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken. Het Informatiebureau voor krijgsgevangenen creëerde de hoofdindex van het krijgsgevangenenregister en de verzamelde informatie. Het gebruikte hiervoor verslagen die maandelijks uit de kampen verstuurd werden. Na de capitulatie van Japan in augustus 1945 werd het Informatiebureau geplaatst onder het Bureau van Repatriëring, later onder het ministerie van Welzijn. Het Informatiebureau stond van augustus 1945 tot 1953 onder strikte controle van de Amerikaanse bezettingstroepen. Het bureau bleef binnengekomen informatie verwerken op de kaarten tot 1952, en werd opgeheven in 1955. Daarna werden de series kaarten van de hoofdindex verdeeld over de geallieerde naties. De serie voor Nederland bevatte 46.979 kaarten en werd op 1 maart 1955 overgedragen op de Nederlandse Ambassade in Tokio. Aangekomen in Nederland werden de interneringskaarten opgenomen in de Nederlandse administratie.
De Stichting Administratie Indonesische Pensioenen (SAIP)
De SAIP werd opgericht in 1956. De SAIP kwam voort uit de 'Stichting tot verzorging en afwikkeling van pensioenaangelegenheden betreffende gewezen overheidspersoneel van Indonesië en hun nagelaten betrekkingen' (1950). Deze voorloper van de SAIP kende de door Nederland overgenomen pensioenen voor weduwen en wezen toe aan de nabestaanden van met name gesneuvelde militairen van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). In 1954 werd de Commissie Algemene Oorlogsongevallenregeling Indonesië ingesteld. De stichting verrichtte de uitvoeringswerkzaamheden. Per 1 januari 1956 werd de naam van de stichting gewijzigd in Stichting Administratie Indonesische Pensioenen, oftewel de SAIP. Sinds die tijd is de SAIP meer dan alleen de uitvoerder van de Indonesische Pensioenen van oud-ambtenaren en militairen van het KNIL. De activiteiten werden snel uitgebreid. De SAIP ging ook vele andere overzeese pensioenen en uitkeringen verzorgen (Bron: www.saip.nl)
Waarom zijn de Japanse teksten vertaald naar het Engels?
De Japanse teksten zijn door een team Japanse onderzoekers, verenigd in het POW Research Network Japan, vertaald naar het Engels. De Engelse teksten kunnen door een grotere groep gelezen worden. Leden van de Indische gemeenschap zijn niet alleen naar Nederland gegaan maar hebben zich over de hele wereld verspreid (Verenigde Staten, Australië, Canada, en andere landen). Voor hen is deze informatie op deze manier ook beschikbaar.
Mijn grootvader heeft als krijgsgevangene geïnterneerd gezeten maar toch vind ik zijn naam niet in de zoekhulp?
Vanwege de bescherming van privacy worden in de index alleen de gegevens getoond van personen die langer dan 100 jaar geleden geboren zijn, en de gegevens van personen die in krijgsgevangenschap zijn overleden. De index bevat momenteel ruim 43.500 namen, terwijl de collectie 47.000 namen bevat. Daarnaast zou uw grootvader als burger geïnterneerd kunnen zijn. De collectie interneringskaarten van burgers in bezet Nederlands-Indië ligt ook bij Nationaal Archief. Een deel van deze kaarten (alleen de regio Bandoeng/Tjimahi) zijn terug te vinden in het archief van het Nederlandse Rode Kruis. De interneringskaarten van burgers die buiten de regio Bandoeng/Tjimahi geïnterneerd waren, moeten als verloren beschouwd worden.
Waarom zijn niet alle kaarten vertaald?
Alle interneringskaarten uit de collectie van het Nationaal Archief zijn gedigitaliseerd maar alleen de interneringskaarten van de personen die in krijgsgevangenschap zijn overleden zijn vertaald. Het Nationaal Archief heeft alleen subsidie ontvangen voor dit deel van de kaarten. Deze kaarten bevatten doorgaans veel meer informatie dan de kaarten van personen die de oorlog hebben overleefd.
Waar kan ik meer informatie vinden over deze krijgsgevangenen?
In de militaire stamboeken van de legereenheid (KNIL of Marine) kunt u aanvullende informatie aantreffen van desbetreffende militair. Aangezien niet alle krijgsgevangenen beroepsmilitairen waren, ontbreken van veel reservisten de stamboekregistraties. Daarnaast berusten er nog militaire stamboeken in Bandoeng, dit betreft vooral de stamboeken van de (niet aan Europeanen gelijkgestelde) KNIL-militairen. De stamboeken voor Europese soldaten van het KNIL zijn te vinden in het Nationaal Archief. Met de zoekhulp Militairen Nederlands-Indië (KNIL) 1815-1950 kunt u uw onderzoek starten naar deze stamboeken. Voor Marinepersoneel raadpleegt u het archief Stamboeken Marine (2.12.14).
Bij wie kan ik een Japanse interneringskaart laten vertalen?
U kunt een scan van de kaart bestellen en deze vervolgens laten vertalen. Het Nationaal Archief heeft gebruik gemaakt van de expertise van een groep Japanse onderzoekers, verenigd in het POW Research Network Japan. U kunt uw verzoek tot vertaling bij hen neerleggen maar u kunt zich ook richten tot het Nederlands Genootschap van Tolken en Vertalers of andere vertalers.
Hoe kan ik de originele interneringskaarten inzien?
Alle interneringskaarten zijn gedigitaliseerd. U kunt een scan van de kaart downloaden. De originele kaarten zijn daarom niet meer in de studiezaal te bekijken.
