Zoeken naar informatie over personen die in slavernij leefden op Aruba en Sint Eustatius is met het online plaatsen van twee indexen en bijbehorende scans van koloniale archieven eenvoudiger geworden. De indexen zijn vanaf 30 juni te doorzoeken op de website van het Archivo Nacional Aruba (ANA) en op de website van het Nationaal Archief.
In de index Aruba: slavernij en emancipatie, 1840-1863 is de slaafgemaakte bevolking van Aruba te volgen in de laatste 25 jaar van slavernij, tot en met de Emancipatie in 1863. Het gaat om zo’n 1000 mensen, waarvan er 450 vrijkwamen in 1863 (een vijfde van de Arubaanse bevolking). Voor de database is gebruikt gemaakt van een breed palet aan archiefbronnen, waaronder het register van Emancipatie uit 1863, borderellen (vergoedingenlijsten voor plantagehouders), registers van geboorte en overlijden van slaafgemaakten, rekwesten en notariële akten met informatie over de koop en verkoop en manumissies van de slaafgemaakten.
De index Aruba: slavernij en emancipatie, 1840-1863 is het resultaat van een samenwerking tussen Raymond Hernandez van het (ANA) en Coen van Galen van de Radboud Universiteit Nijmegen (namens de Stichting Historische Database Suriname en de Cariben), met steun van het Nationaal Archief in Den Haag. De uitvoering was in handen van Rosa M. Arends (ANA) en Wouter Raaijmakers en Matthias Rosenbaum-Feldbrügge (Historical Database Suriname and Caribbean, HDSC), met advies van Edric Croes en Johny van Eerden (ANA) en Peter Scholing (Biblioteca Nacional Aruba).
De index Sint Eustatius: Borderellen en het Emancipatieregister, 1862-1863 verwijst naar twee lijsten: het Statiaanse emancipatieregister en naar de borderellen van de Algemene Rekenkamer. Beide bronnen zijn nu online raadpleegbaar op de website van het Nationaal Archief. In het emancipatieregister staan de namen en achternamen van slaafgemaakten die vrijkwamen in 1863. De borderellen bieden overzicht van de vergoedingen die de slaveneigenaren ontvingen ter compensatie van het verlies van “eigendom”. De Algemene Rekenkamer controleerde de vergoedingen die de Nederlandse staat betaalde aan de voormalige eigenaren van vrijverklaarde slaafgemaakten.
De publicatie van de index Sint Eustatius: Borderellen en het Emancipatieregister, 1862-1863 was een gezamenlijk initiatief van Nadine Busby-De Graf (Census Office, Oranjestad), Johan van Langen (Nationaal Archief) en Coen van Galen, uitgevoerd door Wouter Raaijmakers en Coen van Galen (HDSC).
Met de oplevering van de twee nieuwe indexen worden archieven over het Nederlands slavernijverleden beter doorzoekbaar. Sommige originele stukken verkeerden al langere tijd in matige tot slechte fysieke staat, maar door digitalisering is de informatie nu toch beschikbaar. Ongeacht de locatie van de fysieke stukken – of deze nu op Aruba, Sint Eustatius of in Den Haag berusten - de digitale reproducties zijn nu voor iedereen online te raadplegen
Nationaal Archief werkt samen met instellingen in partnerlanden om meer bronnen over het Nederlands koloniaal- en slavernijverleden online beschikbaar te stellen voor onderzoekers en geïnteresseerden. Daarnaast werkt het Nationaal Archief in Den Haag aan de restauratie en digitalisering van stukken over het Nederlands slavernijverleden uit zijn eigen collectie, en deze zullen de komende maanden en jaren online beschikbaar komen.
De databases zijn vanaf 30 juni te vinden op
Website Nationaal Archief: Sint Eustasius [https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00476]
Website Nationaal Archief: Aruba [https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/index/nt00479]
Archivo Nacional Aruba: www.coleccion.aw/zoeken/personen]
Voor het doorzoeken van deze databases zijn zoekhulpen ontwikkeld
https://www.nationaalarchief.nl/onderzoeken/zoekhulpen/slavernij-en-emancipatie-op-aruba-1840-1863
Bijgevoegd beeldmateriaal, inventaris en bijschriften
- Archivo Nacional Aruba Koloniaal Archief, inventarisnummer 842 (Bijschrift: Kaft Register van inschryving der vry te makene slaven op Aruba 1840-1863)
- Archivo Nacional Aruba Koloniaal Archief, inventarisnummer 842 (Bijschrift: Registratie van in slavernij geboren baby’s, Aruba 1840-1841)
- Nationaal Archief, 1.05.12.02, inv. 154 (Bijschrift: Register op de Rekwesten tot den uitvoer van Slaven van het Jaar 1834-1835)
Contact
Nationaal Archief, Woordvoerder Erwin Tuil,
+31 6 5009 8093, erwin.tuil@nationaalarchief.nl
Archivo Nacional Aruba, Edric Croes,
+297 5834880, edric.croes@aruba.gov.aw
Historische Database Suriname en de Cariben, Projectleider Coen van Galen
