Archief
Titel
2.21.207 Inventaris van het archief van het geslacht (Naudin) ten Cate, 1748-1982
Auteur
J.A.A. BervoetsVersie
15-08-2019
Copyright
Nationaal Archief, Den Haag
1982 cc0Beschrijving van het archief
Naam archiefblok
Collectie 392 Naudin ten Cate Cate, ten
Periodisering
oudste stuk - jongste stuk: 1748-1982
Archiefbloknummer
C24494Omvang
; 137 inventarisnummer(s) 0,60 meterTaal van het archiefmateriaal
Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands
Soort archiefmateriaal
Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.Archiefdienst
Nationaal ArchiefLocatie
Den HaagArchiefvormers
(Naudin) ten Cate
May
Vrugt
Klein
Gébel
Isaac ten Cate (1743-1812
Martha May (1754-1821)
Albert Willem Naudin ten Cate (1817-1887)
Elisabeth Klein (1823-1889)
Willem Naudin ten Cate (1860-1942)
Gertrude Marie Cathérine Gébel (1868-1938)
Thomas Johannes Naudin ten Cate (1899-?)
Samenvatting van de inhoud van het archief
De meeste stukken uit het archief zijn afkomstig van Willem Naudin ten Cate: onder meer diverse stukken betreffende zijn periode als adelborst in opleiding aan het Koninklijk Instituut van de Marine in Willemsoord, correspondentie uit de periode van zijn functies van commandant en vice-admiraal in Nederlands-Indië en Atjeh, stukken betreffende zijn benoeming en ontslag als minister van Marine en adviezen aan het ministerie van Defensie met betrekking tot de verdediging van Nederlands-Indië in 1939. Daarnaast bevat het archief een collectie stukken die verzameld werden door een zoon van Naudin ten Cate en vrijwel allemaal betrekking hebben op de genealogie van de van oorsprong Haarlemse familie (Naudin) ten Cate en de aanverwante families May, Vrugt, Klein en Gébel.Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
Het geslacht Ten Cate is een uit het begin van de achttiende eeuw stammend koopliedengeslacht, dat betrokken was in de fabrikages van en handel in textiel. ( Voor nadere gegevens over het geslacht (Naudin) ten Cate zij men verwezen naar de literatuurlijst in de rubriek "Verwant materiaal". ) Hiervan verkreeg bij Koninklijk Besluit van 7 mei 1870 no. 6 de oudste zoon van Isaac ten Cate (1783-1847), Albert Willem (1817-1887) toestemming om zijn naam te wijzigen in Naudin ten Cate. Albert Willem was reder in Amsterdam en kreeg zeven kinderen. Hiervan volgde het vijfde kind, Willem, een loopbaan in de Marine. Willem Naudin ten Cate werd op 15 juli 1860 in Haarlem geboren. Na een opleiding aan de Hogere Burgerschool aldaar te hebben gevolgd, was hij van 1885 tot 1888 in opleiding bij het Koninklijk Instituut van de Marine in Willemsoord, waarna hij werkzaam was in Nederlandsch-Indië. Op 22-jarige leeftijd onderscheidde hij zich als commandant van een marine-detachement met artillerie bij de verdediging van de nederzetting in Samelangan (Atjeh), maar het voornaamste deel van zijn werkzaamheden bestond uit hydrografische opnemingen voor de Nederlandsch-Indische kusten.
In 1900 was hij teruggekeerd in Nederland, waar hij een commando-post voerde in Hellevoetsluis en betrokken werd bij de bouw van het pantserschip Hr. Ms."Hertog Hendrik". Van 1904 tot 1907 was hij commandant van Hr. Ms. kruiser "Zeeland" die een rol speelde bij expedities tegen de Kleine Soenda-Eilanden in Nederlandsch-Indië. Daarna klom hij snel op: van 1907 tot 1910 chef van de torpedodienst in Den Helder, van 1911 tot 1912 bevelhebber van het Nederlands eskader in de Oost-Indische wateren en als zodanig nauw betrokken bij adviezen over een maritiem verdedigingsplan voor Nederlandsch-Indië en van 1913 tot 1918, dus tijdens de Eerste Wereldoorlog, commandant van de stelling Den Helder. Hij werd gepensioneerd als vice-admiraal.
In september 1918 werd hij als minister van Marine aangezocht voor het kabinet-Ruys de Beerenbrouck. Gebrek aan staatkundige ervaring en onvermogen tot het politieke spel leidden in februari 1919 tot zijn ontslagaanvrage na oppositie tegen zijn begroting. Sedertdien was hij ambteloos. Op 18 december 1942 overleed hij.
Stamboom;
Geschiedenis van het archiefbeheer
Willem Naudin ten Cate was gehuwd met Gertrude Marie Cathérine Gébel en had vijf kinderen. Zijn tweede zoon, Thomas Johannes Naudin ten Cate, die onder andere archivaris van de archieven van de Nederlandse Hervormde Kerk was, stelde een genealogie van zijn geslacht en daaraan verwante takken samen en ordende hiervoor het archief van zijn familie.
Veel van zijn voorlopige beschrijvingen dienen thans nog als nadere toegang tot verschillende inventarisnummers ( ) Voor enkele van deze tafels en een exemplaar van de oude plaatsingslijst, zie inventarisnummer 90. ) . In 1982 droeg Thomas Johannes Naudin ten Cate het archief over aan de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief ( Correspondentie van de Tweede Afdeling van het Algemeen Rijksarchief, 1982, D 9.186. ) , voorzien van voorlopige beschrijvingen en een plaatsingslijst. Inbewaringgeving van een particulier archief, niet in eigendom verkregen
De verwerving van het archief
Het archief is voor langere tijd in beheer, niet in eigendom verkregen.
Inhoud en structuur van het archief
Ordening van het archief
Bij de inventarisatie is het feitelijk door de familie gevormde archief strikt gescheiden van het door Thomas Johannes Naudin ten Cate bijeengebrachte documentatiemateriaal. Daarom vangt het oudste gedeelte niet aan met het oudste familielid Lambert ten Cate (1665-vóór 1732), maar met Isaac ten Cate (1743-1812), omdat de stukken, die betrekking hebben op de oudere generaties, bestaan uit veelal in de twintigste eeuw gevoerde genealogische correspondentie. De indeling van het documentatiemateriaal is in hoofdzaken parallel aan de indeling van het archief gehouden.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
- Creëer een account of log in.
- Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
- Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 392 Naudin ten Cate, nummer toegang 2.21.207, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Cate, ten, 2.21.207, inv.nr. ...
Verwant materiaal
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Publicaties
Literatuurlijst betreffende het geslacht Naudin ten Cate Jaarboek Nederlands Patriciaat 41 (1955), p. 65-71. Voor het wapen zie ook 42 (1956), p. 365 en 43:(1957) p. 362. Familieblad Ten Cate - Ten Kate van vroeger tot heden , voorjaar 1976-oktober 1980, 25 deeltjes, 698 bladzijden, onder redactie van E.J. ten Cate en A.G. Musquetier. Voor genealogische gegevens zie met name p. 2, 3, 18, 19, 20, 23, 24, 27, 31, 148-152, 154, 155, 187-190, 284-286 en 694-695.
Literatuurlijst betreffende Willem Naudin ten Cate H. Herman, de Nederlandsche Strijdmacht en hare mobilisatie in 1914 , aflevering 17: De Zeemacht, (Purmerend z.j. ca. 1916). "Koningin Wilhelmina en de marine", redactioneel artikel in: Onze Vloot , jaargang 15 nr. 9 (september 1923). p. 123-128. G.K. Elout, Figuren en momenten, uit de politiek van Koningin Wilhelmina's tijd , (Amsterdam, 1938). De Nederlandse Onderzeedienst, 1906-1966. (Den Haag, z.j., 1966). H.J. Scheffer, November 1918, Journaal van een revolutie die niet door ging (Amsterdam, 1968). W. Drees, Het Nederlandse Parlement, vroeger en nu (Naarden, 1975). L.A.M. Goossens, De Koninklijke Marine en haar Monument te Den Helder, 1914-1922 , (Haarlem 1974).