Terug naar zoekresultaten

2.21.035 Inventaris van het archief van L.P.J. burggraaf du Bus de Gisignies [levensjaren 1780-1849], (1602) 1802-1848 en enkele verwanten, ca. 1825-1909

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaal

Archief

Titel

2.21.035
Inventaris van het archief van L.P.J. burggraaf du Bus de Gisignies [levensjaren 1780-1849], (1602) 1802-1848 en enkele verwanten, ca. 1825-1909

Auteur

J. Steur

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1967 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Collectie 139 Du Bus de Gisignies
Bus de Gisignies, du

Periodisering

archiefvorming: 1802-1909
oudste stuk - jongste stuk: 1602-1909

Archiefbloknummer

C22035

Omvang

; 550 inventarisnummer(s) 21,80 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het
Nederlands

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Léonard Pierre Joseph burggraaf du Bus de Gisignies (1780-1849)

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van Léonard Pierre Joseph burggraaf du Bus de Gisignies (1780-1849) omvat hoofdzakelijk documenten betreffende zijn commissariaat-generaalschap over Nederlands-Indië. Daarnaast bevat het archief stukken van Du Bus' nakomelingen en van zijn voorganger als goeverneur, Baron van der Capellen; alsmede allerlei papieren betreffende Nederlands-Indië uit vroeger tijd.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Léonard Pierre Joseph burggraaf du Bus de Gisignies (1780-1849), gouverneur der provincie Zuid-Brabant, werd bij besluit van Koning Willem I van 10 augustus 1825 no. 86 benoemd tot 's Konings kommissaris-generaal in Nederlandsch Indië, ter aflossing van de gouverneur-generaal baron Van der Capellen, omtrent wiens beleid de Koning verontrust was, zodat hij reeds eerder (K.B. van 26 juni 1825 no. 99) besloten had een commissaris met bijzondere volmachten naar Indië te sturen. ( Zie archief Staatssecretarie exh.22 juni 1825 La T7. ) Gedurende de zending van Du Bus ( Willem van Hogendorp, de oudste zoon van Gijsbert Karel, was zijn secretaris. Zie Mr. H. Graaf van Hogendorp, Willem van Hogendorp in Nederlandsch-Indië, 1825-1830, 's-Gravenhage 1913 - Over de minder goede verstandhouding tussen Du Bus en Willem van Hogendorp, zie de brief van professor mr. C.J. van Assen uit Raaphorst 11 juli 1830 aan mr. Willem van Hogendorp (archief Van Hogendorp inv.no. 89). Van Assen vermeldt daar, dat Prins Frederik geen vriend van Du Bus was. ) , waarvan de duur op drie jaren begroot was, behield hij zijn ambt van gouverneur, terwijl zijn jaarwedde als commissaris-generaal f. 190.000.- bedroeg. De Koning bepaalde in art. 2: "De magt en het gezag, waarmede Onze Kommissaris Generaal in Nederlandsch Indië zal zijn bekleed, zullen worden aangewezen in de nader door Ons aan denzelven af te geven opene brieven en openbare en bijzondere instructiën".
Nadat Du Bus eerst in 1830 in het vaderland teruggekeerd was, vestigde hij zich weldra op zijn kasteel van Oostmalle in de provincie Antwerpen, waar hij 31 mei 1849 overleed.
Geschiedenis van het archiefbeheer
In 1958 bood een afstammelinge, gravin De Renesse Breidbach, wonend te Brugge, de schriftelijke nalatenschap van de gewezen commissaris-generaal (die toen, temidden van andere archiefstukken in haar huis te Brugge berustte) aan de Nederlandse staat in eigendom aan. Toen dit aanbod aanvaard en het archief uit Brugge in januari 1959 alhier gekomen was, bleek het in goede toestand te verkeren en ook enige papieren van Du Bus' nakomelingen te bevatten. Evenwel waren deze laatste documenten zo weinig omvangrijk, dat het weinig zin had om hier te spreken van een familiearchief-Du Bus, zodat het redelijk leek om de papieren van twee zonen en een kleinzoon van Du Bus te beschrijven als aanhangsel op die van de commissaris-generaal.
Omgekeerd berusten bij de documenten van de commissaris-generaal ook papieren betreffende zijn onderintendantschap van Kortrijk, zijn lidmaatschap der Tweede Kamer der Staten-Generaal en zijn gouverneurschap van Antwerpen (benoemd bij K.B. van 7 maart 1820 no. 25 als "gewezen lid en voorzitter" der Tweede Kamer) en van Zuid-Brabant (benoemd bij K.B. van 1 februari 1823 no. 87) onder het Verenigd Koninkrijk, waaronder hij bij K.B. van 20 juli 1823 no. 69 benoemd was tot kommandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw.
En verder was de met aanzienlijke macht beklede opvolger van de enigermate in ongenade gevallen baron Van der Capellen door het ministerie van Marine en Koloniën voorzien geworden van een aantal documenten betreffende het bestuur door deze gouverneur-generaal gevoerd, terwijl Du Bus tevens beschikte (hetzij reeds in 1825, dan wel dat hij ze later verwierf) over allerlei papieren betreffende Nederlands-Indië uit vroeger tijd. Het scheen logisch deze twee groepen voorstukken of retroacta zoveel mogelijk in tijdrekenkundige volgorde vooraf te laten gaan aan het archief dat Du Bus als commissaris-generaal had gevormd. Papieren die hij later in zijn Belgische tijd ontving betreffende zijn gewezen bestuur over Nederlands-Indië werden in een volgende rubriek beschreven.
Zodoende omvat het archief-Du Bus hoofdzakelijk documenten betreffende het commissariaat-generaalschap over Nederlands-Indië.
Toen het archief na zijn overlijden onder zijn zoon berustte, werd het te Brussel geraadpleegd door Jonkheer Mr. H. van der Wijck, schrijver van: "De Nederlandsche Oost-Indische bezittingen onder het bestuur van den Kommissaris generaal Du Bus de Gisignies (1826-1830), 's-Gravenhage, 1866"; zie het voorwoord. Du Bus had n.l. in 1845 geen gevolg gegeven aan een wenk der Nederlandse regering om al de onder zijn berusting aanwezige originele stukken betreffende zijn Oost-Indische dienst aan het departement van Koloniën af te staan (zie deze inv.no. 518).
De verwerving van het archief
De rechtstitel is (nog) onbekend

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 139 Du Bus de Gisignies, nummer toegang 2.21.035, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Bus de Gisignies, du, 2.21.035, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Archiefbestanddelen