Terug naar zoekresultaten

2.19.298 Inventaris van het archief van het Nederlandse Rode Kruis - Mevrouw van Overeem

Deze collectie bevat gegevens over de zorg voor de gevangenen van Kamp Amersfoort voor en na de overdracht aan het Nederlandse Rode Kruis (NRK) op 19 april 1945. Tevens bevat de collectie informatie over organisatie van het NRK en de opvang van repatrianten uit Nederlands-Indië, Korea en over Oost-Duitse vluchtelingen.

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.19.298
Inventaris van het archief van het Nederlandse Rode Kruis - Mevrouw van Overeem

Auteur

Nederlands Rode Kruis en Nationaal Archief

Versie

22-02-2023

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
(c) 2019 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Het Nederlandse Rode Kruis - Mevrouw van Overeem
Ned. Rode Kruis - Mevr. van Overeem

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1942-1971

Archiefbloknummer

I28551

Omvang

; 169 inventarisnummer(s) 3,20 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Overeem
Het Nederlandse Rode Kruis (NRK) / Dienst voor speciale hulpverleening, december 1943 – mei 1945

Samenvatting van de inhoud van het archief

Deze collectie bevat gegevens over de zorg voor de gevangenen van Kamp Amersfoort voor en na de overdracht aan het Nederlandse Rode Kruis (NRK) op 19 april 1945. Tevens bevat de collectie informatie over organisatie van het NRK en de opvang van repatrianten uit Nederlands-Indië, Korea en over Oost-Duitse vluchtelingen.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Lucia Henrietta Maria Agnes Van Overeem-Ziegenhardt (Loes van Overeem)
Mevrouw Luciana Adriana Maria Josepha (Loes) van Overeem, was een Rode Kruiszuster in Breda tijdens de Duitse aanval. Bij de evacuatie en repatriëring van de evacuees van Breda uit Frankrijk speelde zij een rol. Hierna zette ze zich namens het Nederlandse Rode Kruis (NRK) in voor de gevangenen in Kamp Amersfoort. Eerst op eigen titel, vanaf 1942 gebeurde dit in het kader van de Dienst voor de Speciale Hulpverlening (DSH). Deze dienst was opgericht door mw. Van Overeem en stond ook onder haar leiding. Het DSH was verantwoordelijk voor de hulp en steunverlening aan politieke gevangenen in de concentratiekampen te Vught, Amsterdam en Amersfoort evenals de gevangen van de gevangenissen in Rotterdam, Scheveningen, Haren en Arnhem. De belangrijkste bijdrage was voedsel; maar ook de wetenschap dat iemand buiten het kamp aan de gevangenen dacht sterkte het moreel. Om dit te bereiken onderhield mw. Van Overeem goede contacten met de Duitsers, waaronder Harster en Berg, de kampkommandant van Kamp Amersfoort.
De komst van geallieerde troepen rond Nijmegen en Arnhem bracht in september 1944 de positie van de gevangenen te Amersfoort in gevaar. Intensief overleg met de Commandant van kamp Amersfoort Berg leidde ertoe dat mw. Van Overeem als vertegenwoordiger van het NRK de belangen van de gevangenen mocht behartigen en naar eigen inzien mocht handelen. Op 19 april 1945 werd de leiding van het kamp officieel overgedragen aan mw. Van Overeem. Tot 7 mei 1945, de intocht van de Canadezen, was ze leider van het Rode Kruiskamp en daarna nog even, namens het Militair gezag, van het Repatriëringskamp.
Na de oorlog bleef mw. Van Overeem actief voor het NRK voor de Afdeling Sociale Verzorging Personeel. Ze hield zich onder andere bezig met de opvang van de repatrianten uit Nederlands-Indië, de militairen uit Korea en de vluchtelingen uit Oost-Duitsland. In 1979 kreeg zij de van het Internationale Rode Kruis de Henri Dunant-penning als erkenning voor haar werk. Mw. Van Overeem overleed in 1980 op 72-jarige leeftijd.
Personeel van de Dienst voor de Speciale Hulpverleening
Mevr. Loes van Overeem was het hoofd van de Dienst voor de Speciale Hulpverlening. Jhr. mr. C.J. A. de Ranitz was door het hoofdbestuur bij de dienst gedelegeerd. Mevr. Laman Trip was met de adminstratie belast. Mej. van Gennep werd als secretaresse toegevoegd aan het hoofd. Dhr. A. Ph. Baron van der Borch tot Verwolde werd als secretaris toegevoegd.
Bij de administratie waren F. Leinders- van Kampen. M. van der Winden en J.H.A. van Beusekom werkzaam. Dhr. A.G. Verschoor was in dienst als magazijnmeester en. C.H.W.F. was de magazijnknecht. J.J.H. Jansen en J.J. van Raay waren in dienst als boden. Als chauffeurs waren G. van Doorn, J.J. van der Heijden, F. Wijdeveld, W.F. Hermans, A. Moens aangesteld. P. van der Zalm was de monteur.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Mevrouw Van Overeem leidde de Dienst voor de Speciale Hulpverleening (DSH), een afdeling van het Nederlandse Rode Kruis (NRK). De archiefcollectie die hieruit ontstond was onderdeel van het algemeen NRK archief. In 2005 is het overgeheveld naar het Informatiebureau (NRK-IB). Hier is het samengevoegd met andere stukken die betrekking hebben op mw. Van Overeem en de DSH.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
Deze collectie bevat gegevens over de zorg voor de gevangenen van Kamp Amersfoort voor en na de overdracht aan het Nederlandse Rode Kruis (NRK) op 19 april 1945. Tevens bevat de collectie informatie over organisatie van het NRK en de opvang van repatrianten uit Nederlands-Indië, Korea en over Oost-Duitse vluchtelingen.
Deze collectie bestaat uit documenten die de werkzaamheden van mw. Loes van Overeem bij het Nederlandse Rode Kruis betreffen. De stukken bestrijken drie verschillende activiteiten.
  1. Stukken met betrekking tot de Dienst Speciale Hulpverlening (DSH) van het NRK: inv.nrs. 1 t/m 84.
  2. Stukken met betrekking tot kamp Amersfoort en de bewindvoering van mw. Van Overeem: inv.nrs. 85 t/m 110 en 157 t/m 161 en 166 en 167.
  3. Stukken met betrekking tot de overige taken van de DSH en de NRK organisatie Hierna heeft zij met de DSH andere taken verricht voor de NRK organisatie (1946-1957): inv.nrs. 111 t/m 156, 162 t/m 165.
Tevens bevat deze collectie enkele studieboeken en schriften van Willy Lages.
Selectie en vernietiging
Uit het archief is bij bewerking niets vernietigd.
Aanvullingen
Er worden geen aanvullingen verwacht.
Verantwoording van de bewerking
In 2005 zijn gedeeltes van het DSH uit het algemene archief van het NRK overgeheveld naar het NRK-IB. Daarna zijn ze gecombineerd met daar reeds aanwezige archiefstukken over Van Overeem en de DSH in één collectie. In 2008 is de collectie van ijzer ontdaan.
Tussen 2017 en 2019 is het materiaal in het kader van Metamorfoze gedeeltelijk behandeld. Alleen de archiefstukken die betrekking hebben op kamp Amersfoort zijn gerestaureerd, gedigitaliseerd en geconserveerd zijn. Het gaat om de inventarisnummers 1 t/m 110 en 157 t/m 161 en 166 en 167. De inventarisnummers 111 t/m 156, 162 t/m 165 zijn niet aangeboden voor Metamorfoze.
Ordening van het archief
Het archief is thematisch geordend.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Andere toegang
Voor dit archief is geen andere toegang beschikbaar
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Het Nederlandse Rode Kruis - Mevrouw van Overeem, nummer toegang 2.19.298, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Ned. Rode Kruis - Mevr. van Overeem, 2.19.298, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Afgescheiden archiefmateriaal
Er is geen materiaal afgescheiden
Verwante archieven
Toegang 2.19.315, Inventaris van het archief van het Nederlandse Rode Kruis: Kamp Amersfoort (archiefinventaris 2.19.315)
Publicaties Frijtag Drabbe Künzel, G.G. von Kamp Amersfoort , 2003 Gennep, R.O. van, Dienst voor speciale hulpverlening van het Nederlandsche Roode Kruis (Den Haag 1945). Kreuning, K., De werkzaamheden van de "Dienst voor bijzondere hulpverlening van het Nederlandse Rode Kruis en de eervolle dienstverrichtingen / bijzondere inzet van Lucia Henrietta Maria Agnes Van Overeem-Ziegenhardt (Loes van Overeem), in: Informatiebulletin Stichting Nationaal Monument Kamp Amersfoort, januari 2007

Archiefbestanddelen