Terug naar zoekresultaten

2.05.50.02 Inventaris van het archief van het Nederlandse Gezantschap / Ambassade in Australië (Canberra), (1940) 1942-1954

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

2.05.50.02
Inventaris van het archief van het Nederlandse Gezantschap / Ambassade in Australië (Canberra), (1940) 1942-1954

Auteur

G.J. Lasee

Versie

13-12-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1993 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Gezantschap Australië
Gezantschap Australië

Periodisering

archiefvorming: 1942-1954
oudste stuk - jongste stuk: 1940-1954

Archiefbloknummer

Z26056

Omvang

202 inventarisnummer(s); 10,60 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Gezantschap Australië Ambassade Australië

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van het Gezantschap/de Ambassade Australië bevat voor de periode 1940-1954 correspondentie en stukken m.b.t. de organisatie (diverse overige consulaten). Australië speelde gedurende de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol in de defensie van Nederlands-Indië: als plaats van opvang (internering van krijgsgevangenen en opvang van evacués) en als zetel van de Nederlands-Indische regering. Het land was tevens de operationele basis van militaire activiteiten. Ook m.b.t. de gebeurtenissen in Nederlands-Indië na de Tweede Wereldoorlog zijn er diverse stukken. Tevens zijn er stukken over de Nederlandse koopvaardij en luchtvaartpolitiek.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Canberra (afgeleid van het inheemse woord voor ontmoetingsplaats) is de federale hoofdstad van Australië, gelegen in het Australian Capital Territory. Om de rivaliteit tussen Melbourne en Sydney niet nog meer te vergroten werd begin jaren '20 besloten een geheel nieuwe hoofdstad, gelegen tussen beide genoemde steden te doen verrijzen. In 1923 werd begonnen met de bouw van Canberra. In 1927 werd de stad officieel in gebruik genomen met de voltooiing van het parlementsgebouw en de verhuizing van het federale parlement van Melbourne naar de nieuwe hoofdstad. Economisch was en is de stad van weinig betekenis, ondanks de goede verkeersverbindingen. Canberra had en heeft hoofdzakelijk een bestuursfunctie ( Winkler Prins Encyclopedie, Amsterdam/Brussel (1966), Encyclopaedia Britannica (1988) ) . Het Nederlandse gezantschap te Australië (Canberra) werd bij Koninklijk Besluit van 21 november 1941 no. 1 opgericht. Bij K.B. van 12 februari 1942 werd overgegaan tot benoeming van F.C. baron van Aerssen Beyeren van Voshol tot de eerste buitengewoon Gezant en gevolmachtigd Minister te Canberra. Zijn benoeming heeft nogal wat voeten in de aarde gehad. Vanaf 1940 waren de Nederlandse en de Australische regering in onderhandeling over uitwisseling van diplomatieke vertegenwoordigers. Aanvankelijk zag de Australische regering er niet zozeer de noodzaak van in om over te gaan tot benoeming van wederzijdse gezanten, maar door met name de Japanse dreiging en de nabijheid van Nederlands-Indië bleken de Australiërs uiteindelijk bereid diplomatieke vertegenwoordigers uit te wisselen. De Australische regering ging vervolgens niet accoord met de benoeming van de Nederlandse consul-generaal te Sydney tot gezant vanwege zijn vermeende hartelijke betrekkingen met Duitse en Japanse collega's. De Nederlandse regering benoemde daarop de gezant te Teheran, baron van Aerssen Beyeren van Voshol, in gelijke hoedanigheid te Canberra. Hoewel de Australische hoofdstad de standplaats was van de Nederlandse gezant bleek hij het merendeel van zijn tijd door te brengen in Melbourne, aangezien daar de meeste politieke en militaire activiteit geconcentreerd was. Laatstgenoemd feit vond ook zijn weerslag in de archiefvorming doordat afschriften van belangrijke berichten aan het gezantschap te Canberra verstuurd werden aan de in Melbourne verblijf houdende Nederlandse gezant. Deze gang van zaken duurde voort tot 1946 ( Ministerie van Buitenlandse Zaken te Londen, Geheim Archief 1940-1945, DZ/N, dossier betreffende diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en Australië, 1940-1942 ) . Van 1947 tot en met 1950 was P.E. Teppema gezant te Canberra. In 1951 vond de verheffing van het gezantschap te Canberra tot ambassade plaats, gevolgd door de benoeming van jhr. mr. P.D.E. Teixeira de Mattos tot ambassadeur. Teixeira de Mattos werd in 1953 opgevolgd door A.M.L. Winkelman.
Geschiedenis van het archiefbeheer
De archiefvorming in de periode 1942-1954 onderging een tweetal wijzigingen. In 1946 vond er een wijziging plaats in de tot dan toe gehanteerde letter/cijfer code. Deze wijziging kan aanleiding geven tot verwarring omdat dezelfde code werd gebruikt met een andere betekenis. In bijlage 1 is de code 1942-1946 uitgewerkt, in bijlage 2 die van 1946-1952, waarbij verwijzingen naar de code 1942-1946 zijn geplaatst. Gezien het grote aantal rubrieken lijkt het erop dat de codes tot 1952 na de dossiervorming zijn aangebracht. De volgende wijziging in de archiefordening vond plaats toen in 1952 de decimale code werd ingevoerd. De dossiers tot 1952 werden daarin ge-hercodeerd. Bij de inventarisatie werd de oorspronkelijke code aan de hand van de kenmerken op de stukken hersteld. Het archief over de periode 1942-1954 is redelijk compleet te noemen en vertoont geen storende hiaten. Het is in 1960/1961 en in 1983 naar het departement in Den Haag gestuurd.
Het archief is in 1993 overgedragen aan het Algemeen Rijksarchief, met openbaarheidsbeperkingen op een aantal nummers.
De rechtstitel is (nog) onbekend
Archiefindeling Gezantschap in Australië periode 1942-1946
code
omschrijving
a.1
Boekhouding Gezantschap
a.3
Kanselarijrechten
a.4
Codes en correspondentie, instructies
a.6
Overlijden
a.8
Opgaven van brieven en telegrammen aan B.Z. te Londen
a.10
Dienstplicht
a.11
Nederlanderschap
a.12
Nederlandse en Nederlands-Indische visa, transit en verblijf. Visa voor andere landen, toelating tot Malakka, Borneo, Hong Kong
a.15
Instructies, aan- en afmonsteren
a.16
Scheepsverklaringen, scheepsongevallen, processen-verbaal
a.17
Decoraties
a.19
Paspoortinstructies, koerierspassen
a.20
Codes-geheim
a.22
Huisvesting Gezantschap Canberra
a.22a
Personeel Gezantschap Canberra en Consulaat Melbourne
a.23
Ceremonieel ambtsaanvaarding, ander ceremonieel
a.25
Sollicitaties, aanbieding van diensten
b.1
Consulaat-generaal Sydney, ressort, personeel
b.2
Diplomatieke en consulaire buitenlandse vertegenwoordigers in Australië en Australische vertegenwoordigers in het buitenland
b.3
Voorrechten
b.7
Consul Melbourne
b.8
Consul Hobart
b.9
Consul Adelaide
b.10
Consul Perth
b.14
Consul Brisbane
b.20
Vice-consulaat Nieuw Caledonië. Noumea
b.21
Consuls algemeen
b.24
Handelsbeschermingsofficier (H.B.O.)
b.26
Diplomatieke en consulaire vertegenwoordigers bij de Nederlandse regering en Nederlanders dito bij vreemde regeringen
b.26a
Sollicitaties overgang in Diplomatieke/Consulaire dienst
c.6
Whereabouts missing and evacuated persons
c.7
Geestelijke verzorging
c.8
General assistance, liefdadigheid en consulaire ondersteuning
c.10
Netherlands Relief Fund, stichting Oorlogsslachtoffers Nederlandse Handelsvloot (Prinses Margriet Fonds), Prins Bernard Fonds, Koningin Wilhelmina Ondersteunings Fonds, Allies Day Appeal
c.12
Employment
c.14
Assistentie paspoorten, visa
c.15
Welfare Netherlands Sailors, zeemanshuizen
d.1
Huwelijkswetgeving, burgerlijke stand, geboorten
d.3
Testamenten
g.1
Social intercourse
g.3
Opvoeding (onderwijs), diverse diploma's
g.4
Exhibitions, centenaries, celebrations
g.6
Introducties
g.14
Radiopropaganda, publiciteit, diverse publicaties, redevoeringen
g.20
Vlaggen
h.1
Handelsinlichtingen, bloembollen
h.29
Miscellaneous (o.a. aanbiedingen aan het gezantschap)
h.34
Nederlandse Mij. voor havenwerken
j.1
Oorlogsmaatregelen, vrijdom van invoerrechten op geschenken voor Nederlandse strijdkrachten in het Verenigd Koninkrijk
j.5
Kostwinnersvergoeding
j.6
Evacueé's, steunregelingen, salarisregelingen, pensioenen
j.6a
Uitbetalingen aan Nederlanders in Australië (geen steunverlening)
j.7
License to practice medicine, Philips moeilijkheden verkrijgen vergunning oorlogsindustrie
j.9
Instructies en oorlogsmaatregelen scheepvaart en scheepsbouw
j.10
Rode Kruis
j.11
Internering in Australië, Nederlands-Indië, Geinterneerden Boven-Digoel, krijgsgevangenen
j.12
Suspected persons
j.14
Belastingzaken
j.16
Oorlogsmaatregelen Nederlandse en Nederlands-Indische firma's, zetelverplaatsingen. Koninklijke Besluiten inzake custodianship
j.17
Toelagen aan niet Nederlanders
j.18
Hospitaalschepen en hospitalen
j.27a
Koopvaardijpersoneelsaangelegenheden, werkkampen, incident Saroena
j.27b
Jurisdictie over koopvaardijschepen, militaire inlichtingen
j.27c
Politieke ontwikkeling Nederlands-Indië, moeilijkheden Indonesiërs in Australië
l.1
Economische gegevens en rapporten over Australië
o.3
Economische gegevens Nederland en Nederland-Indië (algemeen)
p.1
Customs Australië
p.3
In- en uitvoerrechten Nederland, conventie Nederland/België/Luxemburg
p.4
Tarief in- en uitvoerrechten Nederlands-Indië
q.3
Quarantaine en sanitaire maatregelen bij invoer dieren in Australië
s.1
Aviation
t.1
Nederlandse politiek
t.2
Nederlands-Indische politiek
t.3
Nederlandse en Nederlands-Indische relaties met Australië en andere geallieerden
t.4
Australië, buitenlandse politiek
t.5
Australië, positie t.o.v. het Empire
t.10
Australië, binnenlandse politiek
t.11
Australië, begrotingen
t.13
Nieuw Guinea en Papoea
t.14
Pacific Islands
t.17
Timor (Nederlands en Portugees)
t.18
Oorlogsvoering, bevel Nederlandse strijdkrachten, verrichtingen Nederlandse koopvaardijvloot
t.18a
Geheime diensten
t.20
Nieuw Zeeland
t.21
Binnen- en buitenlandse politiek van andere landen
t.22
Politieke besprekingen met External Affairs te Canberra
t.26
Nederlandse militairen in Australië, Australische militairen in Nederlands-Indië
t.27
Berichten over bezet en onbezet Nederlands-Indisch gebied, Questie B.B. ambtenaren die hun post verlaten, verhoren van vluchtelingen
t.28
Nigis, gegevens i.v.m. informatiedienst, publicaties van informatiedienst
t.29
Anzac Pact
t.30
Lend-lease
t.32
Militare rechtspraak, instelling krijgsraad te velde
t.33
Militaire luchtvaart, beschikbaarstelling Australische grondcrews voor Nederlandse escadrille
t.34
Propaganda, radio inkomend en uitgaand, films
u.5
Native labour in Pacific, contractarbeiders in Nieuw-Caledonië
u.6
Immigratie
v.1
Koninklijk Huis
w.8
Nederlands-Indische commissie voor Australië en Nieuw Zeeland
w.8a
Bijzondere werkzaamheden Nederlands-Indische Commissie
w.8b
KLM en KNILM
w.9
Civil Affairs
w.10
Vestiging Nederlands-Indische regering
w.11
Nederlands-Indische financiële aangelegenheden
w.12
Aanneming en uitzending personeel voor diverse diensten
w.13
Relief
w.14
Olie rehabilitatie
w.15
Rubber rehabilitatie
w.16
Gestrande ladingen
w.17
B.B. school
w.18
Vrouwencorps
w.19
Vernietiging petroleumbronnen
w.20
Vergaderingen van Raad van Departementshoofden
w.21
Verkeer en Waterstaat
Archiefindeling Gezantschap/Ambassade in Australië periode 1946-1952
A Gezantschap
code omschrijving corr. code 1942-1946
a.1 Personeel a.22a
a.2 Huisvesting a.22
a.3 Boekhouding a.1
a.4 Code a.4
a.5 Voorrechten b.3
a.6 Brieven en telegrammen aan B.Z. a.8
a.7 Sollicitaties, ook voor B. dienst a.25/b.26a
a.8 Redevoeringen leden Gezantschap g.14
B Consulaten
code omschrijving corr. code 1942-1946
b.1 Consulaat-generaal Sydney b.1
b.2 Consulaat Melbourne b.7
b.3 Consulaat Brisbane b.14
b.4 Consulaat Adelaide b.9
b.5 Consulaat Perth b.10
b.6 Consulaat Hobart b.8
b.7 Consulaat Darwin b.21
b.8 Vice-consulaten Australië b.21
b.9 Vice-consulaat Noumea b.20
b.10 Kanselarijrechten a.3
C Politieke Zaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
c.1 Binnenlandse politiek Australië t.10
c.2 Buitenlandse politiek Australië t.4
c.3 Binnenlandse politiek Nederland t.1
c.4 Buitenlandse politiek Nederland t.1
c.5 Binnenlandse politiek Ned-Indië t.2
c.6 Buitenlandse politiek Ned-Indië t.2
c.7 Verhouding Nederland/Ned-Indië j.27c
c.8 Verhouding Nederland/Australië -
c.9 Verhouding Ned-Indië/Australië -
c.10 Verenigde Naties t.3a
c.11 Internationale conferenties t.3a
c.12 Politiek Nieuw Zeeland t.20
c.13 Politiek andere landen t.21
c.14 Vertegenwoordiging Australië/Ned vv t.7
c.15 Vertegenwoordiging Australië/N-Indië j.27c
c.16 Vertegenwoordiging Australië algemeen b.2
c.17 Vertegenwoordiging Nederland algemeen b.26
c.18 Vertegenwoordiging N-Indië algemeen -
D Juridische Zaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
d.1 Nederlanderschap a.11
d.2 Huwelijk, echtscheiding, geboorten d.1
d.3 Overlijden en testamenten a.6/d.3
d.4 Politiezaken d.2
d.5 Verdachte personen j.12
d.6 Geheime diensten t.18a
E Economische Zaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
e.1 Handel Australië/Nederland h.2
e.2 Handel Australië/Ned-Indië h.2
e.3 Handelsinlichtingen h.1
e.4 Economische politiek Australië l.1
e.5 Economische verdragen -
e.6 Publicaties E.V.D. o.3
F Landbouwzaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
f.1 Landbouwattaché -
f.2 Landbouwpolitiek Australië -
f.3 Landbouwpolitiek Nederland -
f.4 Landbouwpolitiek Ned-Indië -
G Sociale Zaken, Onderwijs en Eredienst
code omschrijving corr. code 1942-1946
g.1 Ondersteuningen c.8
g.2 Vermisten, opsporingen c.6
g.3 Evacueé's j.11
g.4 Rode Kruis j.10
g.5 Liefdadigheidsinstellingen c.10
g.6 Australia Netherlands Society g.1
g.7 Zeemanshuizen, cantines c.15
g.8 Onderwijs g.3
g.9 Geestelijke zorg c.7
g.10 Tentoonstellingen, jubilea g.4
g.11 Repatriëring Indonesiërs j.27c
H Scheepvaartzaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
h.1 Scheepvaart Nederland/Australië -
h.2 Scheepvaart Ned-Indië/Australië j.27c
h.3 Scheepvaartverklaringen a.16
I Paspoorten, visa, reisassistentie
code omschrijving corr. code 1942-1946
i.1 Paspoort en visa-instructies a.19
i.2 Visa-aanvragen c.14
i.3 Diplomatieke paspoorten en visa -
i.4 Assistentie reizen c.14
i.5 Introducties g.6
J Financiële Zaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
j.1 Douane aangelegenheden p.1
j.2 Belastingzaken j.14
j.3 Australische financiële politiek t.10
j.4 Australische begrotingen t.11
j.5 Nederlandse begrotingen -
j.6 Financiële verhouding Ned/Australië -
j.7 Financiële verhouding Ned-Indië/Austr. -
j.8 Financiële maatregelen t.g.v. de oorlog -
K Militaire Zaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
k.1 Ned en Ned-Indische militairen in Australië t.26
k.2 Kon. Marine in Australië t.26
k.3 Militaire gevangenen in Australië j.27
k.4 Militaire overeenkomsten met Australië t.18
k.5 Dienstplichtzaken en kostwinnersvergoedingen a.10/j.5
k.6 Oorlogsgraven t.18
L Luchtvaartzaken
code omschrijving corr. code 1942-1946
l.1 Luchtvaartpolitiek Nederland en N-Indië s.1
l.2 Luchtvaartpolitiek Australië s.1
l.3 19e Squadron lijn Brisbane-Batavia s.1
l.4 Landingsrechten s.1
M Voorlichting
code omschrijving corr. code 1942-1946
m.1 Nederlands Informatie Bureau t.28
m.2 Propaganda van en voor Nederland g.14
m.3 Propaganda van en voor Ned-Indië g.14
m.4 Houding pers tav Nederland en N-Indië j.27c
m.5 Publicaties behalve economisch t.28
N Protocol
code omschrijving corr. code 1942-1946
n.1 Koninklijk Huis v.1
n.2 Ceremonieel in Australië a.23
n.3 Decoraties Australiërs en vreemdelingen a.17
n.4 Decoraties Nederlanders a.17
O Correspondentie
code omschrijving corr. code 1942-1946
o.1 Koerierszendingen a.4
o.2 Koerierspassen a.19
o.3 Adressen a.4
o.4 Post, telefoon en telegraafzaken a.4
o.5 Correspondentie voor derden a.4
o.6 Codetelegrammen voor derden y
P Immigratie
code omschrijving corr. code 1942-1946
p.1 Immigratie algemeen u.6
p.2 Immigratie individuele personen u.6
Hoofdindeling archief Ambassade in Australië periode 1952-1954
voorloopcijfers
hoofdgroepomschrijving
0
Algemeen
1
Organisme
2
Protocol
3
Juridische aangelegenheden
5
Waterstaat, verkeer en vervoer, verbindingen en elektronica
6
Economie, migratie, arbeid
8
Culturele aangelegenheden, voorlichting
9
Staatskunde, landsverdediging, internationale organisaties

Inhoud en structuur van het archief

Selectie en vernietiging
Omvang
Voor de inventarisatie had het archief een omvang van 82 dozen (ca. 9 meter). Na schoning bedraagt de totale omvang van het archief 56 dozen (ca. 6 meter). Zie voor een overzicht van het vernietigde materiaal de 'verklaring van vernietiging'.
Verklaring van vernietiging
De hieronder vermelde stukken afkomstig uit het archief van het gezantschap/ambassade te Australië (Canberra) (1940) 1942 1954 kunnen worden vernietigd volgens de richtlijnen van de vernietigingslijst van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (1960).
  • Duplicaten van stukken
  • Doorzendingen
  • Stukken waarvan het beleid en de afdoening elders liggen
  • Opzetten en ramingen van begrotingen
  • Stukken m.b.t. sollicitaties
  • Stukken m.b.t. normaal periodiek verlof
  • Verzoeken om handelsinlichtingen
  • Declaraties en facturen
  • Stukken m.b.t. reis en verblijfskosten
  • Stukken van protocollaire aard
  • Stukken m.b.t. het opsporen van adressen van Nederlanders in het buitenland
Hoeveelheid: 26 dozen (ca. 3 meter) in opdracht van G.J. Lasee. 's-Gravenhage, 22 november 1989

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Deels openbaar, deels beperkt openbaar (A).
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Gezantschap Australië, nummer toegang 2.05.50.02, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Gezantschap Australië, 2.05.50.02, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946codeomschrijvingcorr. code 1942-1946

Archiefbestanddelen