2.05.250 Inventaris van het archief van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging in Peru te Lima, (1930) 1975 - 2012

Staatsinrichting

Volgens de Grondwet van 29 december 1993 is Peru een presidentiële republiek en berust de wetgevende macht bij het Congres of ‘Congreso Constituyente Democratíco'. Het Congres bestaat uit een 120 leden tellende Kamer van Afgevaardigden die voor een periode van 5 jaar via directe verkiezingen gekozen wordt. Door de Kamer zelf worden 25 leden rechtstreeks aangewezen.

De uitvoerende macht berust bij de president, die wordt gekozen voor een ambtstermijn van 5 jaar. De zittende president mocht al voor de tweede gaan voor een nieuw ambtstermijn, in 2000 stemde het Congres in met een mogelijke derde termijn. Behaalt een kandidaat bij de directe verkiezingen 56% of meer van de stemmen, dan is hij verkozen, bij een lager stemmenpercentage volgt een tweede stemronde. Sinds april 2001 wordt er volgens een districtenstelsel gekozen. Er bestaat stemplicht voor burgers van 18 jaar en ouder (sinds 1980 ook voor analfabeten).

De president benoemt de minister-president en staat tevens aan het hoofd van de strijdkrachten. Hij heeft ook de macht om wetgeving te blokkeren als de uitvoerende macht het hier niet mee eens is.

Geschiedenis

In 1975 vond een staatsgreep plaats, dit keer door generaal Francisco Morales Bermudez. De door hem beloofde verkiezingen en een terugkeer naar een burgerlijke democratie werden gehouden in 1980, en Belaúnde Terry van de Acción Popular werd de nieuwe democratisch gekozen president. Hij had daarbij het geluk dat de door de militairen gesteunde APRA-leider Haya de la Torre in augustus 1979 overleed.

De economische positie bleef onder het liberale economische beleid van Fernando Belaúnde Terry precair, want de werkloosheid en de inflatie namen in snel tempo toe.

In januari 1981 laaide het oude territoriale geschil met Ecuador over een deel van het Amazonegebied op tot een korte grensoorlog. Een ernstiger bedreiging voor de politieke stabiliteit vormden de toename van de illegale handel in cocaïne en de gewapende strijd waartoe de maoïstische guerrillabeweging Sendero Luminoso ( 'Lichtend Pad') vanaf 1980 overging. De ontevredenheid van de bevolking over het beleid van president Belaúnde leidde tot een groeiende aanhang voor de APRA en de IU (Izquierda Unida = Verenigd Links).

In april 1985 werd Belaúnde Terry opgevolgd door Alan García Pérez van de APRA, dat de verkiezingen had gewonnen. Hij was al snel populair bij de armen door het opschorten van de enorme buitenlandse schulden en hij beloofde het terrorisme te verslaan. Aanvankelijk leefde de economie op maar in 1988 zakte die volledig in elkaar. Ook zijn andere toezeggingen kon hij niet nakomen en dat maakte een einde aan zijn grote populariteit. In 1985 werd er een nieuwe guerrillabeweging opgericht, de Movimiento Revolucionario Tupac Amaru (MRTA). Deze beweging werd verantwoordelijk voor vele terroristische aanslagen in met name de grote steden. Politie en leger traden hard op en er vielen in de periode tussen 1980 en 1992 tienduizenden slachtoffers. In 1988 verergerde de situatie nog door rechtse doodseskaders die de ene na de andere moordaanslag pleegden, waarna García Peréz vervroegd aftrad.

De beroemde schrijver Mario Vargas Llosa was min of meer de spreekbuis van de verontruste Peruanen en stelde zich meteen kandidaat bij de presidentsverkiezingen van 1990 voor de rechts-liberale partij FREDEMO. Er kwam echter een onverwachte winnaar uit de bus, namelijk Alberto Fujimori van de nieuwe en onafhankelijke partij Cambio ’90. Hij kreeg daarbij de steun van de APRA en de linkse partijen. Fujimori was hoogleraar en een afstammeling van Japanse immigranten.

De levensomstandigheden verslechterden echter verder, waardoor in 1991 de helft van de bevolking, merendeels Indianen, onder de absolute armoedegrens kwam te verkeren.

Fujimori trok al snel bijna alle macht naar zich toe door het Nationale Congres en de Kamer van Gedeputeerden in 1992 te ontmantelen. De bedoeling was om hiermee de corruptie en de bureaucratie terug te dringen. De economie werd weer wat op de been geholpen door financiële steun vanuit Japan en door een privatiseringsgolf waarbij veel bedrijven aan buitenlandse investeerders verkocht werden. Er werd zowaar een succesje geboekt; de inflatie was in 1994 teruggelopen tot ‘maar’ 15%. In 1992 werden de leiders van Sendero Luminoso, Guzmán en Campos, gearresteerd. Ze werden tot levenslang veroordeeld en hun organisaties de daaropvolgden periode praktisch uitgeschakeld. De parlementsverkiezingen van 1992 werden gewonnen door Fujimori’s partij.
In 1995 werd Fujimori met ruime meerderheid (64% van de stemmen) herkozen als president en bij de parlementsverkiezingen behaalde Fujimori's partij een absolute meerderheid. De traditionele partijen, zoals de APRA en de Acción Popular, kwamen er niet aan te pas.

Fujimori kreeg eind 1996 te maken met de Revolutionaire Beweging Tupac Amarú (MRTA). Begin 1997 gijzelden de stedelijke guerrilleros in de residentie van de Japanse ambassadeur vier maanden lang hooggeplaatste functionarissen, die, zo luidde de eis, geruild zouden moeten worden tegen honderden gevangengenomen Tupac Amarú-strijders. De regering-Fujimori weigerde op die eis in te gaan en elitesoldaten ontzetten in een bliksemactie de gijzelaars.

Eind december kondigde president Alberto Fujimori aan zich kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen in 2000, en bij winst zou hij een derde achtereenvolgende keer het land regeren. Dit was echter bij grondwet verboden en de oppositiepartijen reageerden furieus. Volgens een grondwetswijziging die Fujimori tijdens zijn eerste ambtsperiode doorvoerde, mag een president slechts één keer herkozen worden. Fujimori verdedigde zich door te stellen dat de nieuwe Grondwet slechts geldt vanaf zijn tweede ambtsperiode.

Hoewel de populariteit van Fujimori door de slechte economische ontwikkelingen afnam, bleef hij de steun houden van de meeste politici. Door zijn autoritaire regeerstijl en het omstreden systeem van rechtspraak werd de kritiek vanuit het buitenland steeds scherper.

Op 9 april 2000 werden de presidentsverkiezingen gehouden, waarbij Fujimori, evenals zijn rivaal van indiaanse afkomst Alejandro Toledo, verrassenderwijs geen meerderheid behaalde, zodat een tweede ronde noodzakelijk werd.

Op 28 mei was de tweede verkiezingsronde met Fujimori als de enige kandidaat, omdat Toledo had zich teruggetrokken wegens verkiezingsfraude. Fujimori won uiteraard, maar de Verenigde Staten erkenden de verkiezingsuitslag niet. Er kwam een omkopingsschandaal aan het licht waarbij het hoofd van de veiligheidsdienst, en tevens Fujimori’s naast adviseur, Vladimiros Montesinos, was betrokken.

Dit schandaal leidde de val van president Fujimori in, en na een interim-regering onder leiding van Valentin Paniagua, won Alejandro Toledo de verkiezingen van voorjaar 2001. Het was een nek-aan-nek-race met Alan García, maar uiteindelijk trad Toledo op 28 juli 2001 aan als president.

De verbeteringen die de regering Toledo wilde invoeren waren: hervorming van de rechterlijke macht en van het electorale systeem, verbetering van het respect voor grondrechten, persvrijheid en beteugeling van de politieke invloed van inlichtingendiensten en strijdkrachten.

In september vaardigde het Hooggerechtshof in Peru een internationaal arrestatiebevel uit voor Fujimori, die op dat moment in een zelf gekozen ballingschap in Japan zat. Sinds juni 2004 zag Toledo zich niet meer gesteund door een meerderheid in het Congres. Tal van kabinetswijzigingen volgden elkaar op en in juli 2004 ging het voorzitterschap van het Parlement naar de oppositie, met de verkiezing van Antero Flores Aráoz, van de PPC. In 2006 werd hij opgevolgd door de gematigde ex-president Alan García van de Partido Aprista Peruano. In december 2007 stond Fujimori terecht op verdenking van machtsmisbruik. Hij kreeg zes jaar gevangenisstraf. Hij ging in beroep maar dat werd in april 2008 afgewezen.

Sinds 28 juli 2011 is Ollanta Humala Tasso president en premier van Peru.

Bron: http://www.landenweb.net/peru/geschiedenis/

De belangstelling van het Nederlandse bedrijfsleven voor Peru groeit. Dit komt door de groei van de Peruaanse economie en politieke stabiliteit. Ook is er een aantal grote infrastructurele werken in de maritieme sector en de agro- en voedselverwerkingindustrie (vis en visproducten).

Politieke betrekkingen

• De Europese Unie (EU) gaat meer met Peru samenwerken als het Vrijhandelsverdrag wordt goedgekeurd. Ook bestaat er een samenwerkingsverdrag tussen de EU en de Andes Gemeenschap (Peru, Colombia, Ecuador en Bolivia).
• De Nederlandse ambassade in Peru is gevestigd in Lima. Er zijn honoraire consulaten in Arequipa en Cusco.
• Het aantal Nederlanders dat in Peru is opgepakt voor drugssmokkel, is de afgelopen jaren gestegen.

Economische betrekkingen

• De belangrijkste sectoren in Peru zijn mijnbouw, landbouw en in mindere mate industrie en toerisme. In de textielindustrie heeft Peru een markt gevonden met kleding van hoogwaardige Peruaanse Pima-katoen.
• Nederland is wereldwijd de grootste importeur van Peruaans fruit en de 2e importeur van Peruaanse groente.

Ontwikkelingsrelatie

• In 2005 kwam een einde aan de substantiële ontwikkelingssamenwerkingsrelatie met Peru, omdat Peru tot de categorie middeninkomenlanden toetrad. Wel steunt Nederland Peru via het OS-bedrijfsleveninstrumentarium.
• Er zijn projecten voor mensenrechten en goed bestuur. Daarnaast blijven enkele Nederlandse medefinancieringsorganisaties actief in Peru.
• Nederland levert ook via multilaterale kanalen (vooral via de Verenigde Naties en Europese Unie) een bijdrage aan duurzame ontwikkeling.

In deze inventaris zijn de archiefbescheiden opgenomen van de Nederlandse ambassade in Peru te Lima, over de periode 1975-2013.

Ambassade

Gedurende de periode 1974-1997 was de Nederlandse ambassade in Peru tevens geaccrediteerd voor Bolivia,
Sinds de sluiting, eind 2013, van de ambassades in Bolivia (La Paz) en Ecuador (Quito) vertegenwoordigt de Nederlandse ambassade Nederland in Bolivia, Ecuador en Peru. In deze landen zijn tevens honorair consulaten gevestigd die onder de ambassade in Lima ressorteren.

Naast de Nederlandse ambassade waren of zijn de onderstaande Nederlandse vertegenwoordigingen gevestigd:

• 1973 - 1989 Vice-consulaat te Chiclayo
• 1973 - 1994 Consulaat-generaal te Lima
• 1973 - 1998 Vice-consulaat te Mollendo
• 1973 - 2007 Consulaat te Arequipa
• 1991 - 1993 Consulaat te Trujillo
• 1992 - Consulaat te Cusco
• 1999 - 2001 Consulaat te Ilo
• 2007 - Consulaat te Ilo
• 2009 - Consulaat te Arequipa

Overzicht van de chefs de poste te Lima:

• 1973 - 1977 Daniëls, P.J.F.
• 1978 - 1980 Houben, P.H.J.M.
• 1981 - 1985 Bruyns, V.J.J.M.
• 1986 - 1989 Elink Schuurman, H.G.A.
• 1990 - 1993 Princen, H.C.R.M.
• 1994 - 1998 Walkate, J.A.
• 1999 - 2002 Ramondt, S.E.
• 2003 - 2007 Schellekens, P.W.A.
• 2008 - 2011 Heijden, B. van der
• 2012 - 2014 Hamburger, A.
• 2015 - Werff, J.L.C. van der

De werkzaamheden van de bilaterale posten kunnen grofweg verdeeld worden in politieke aangelegenheden, economische aangelegenheden, pers- en culturele aangelegenheden, consulaire aangelegenheden en algemene zaken. Hieronder volgt een weergave van de taken:

Politieke Zaken (PZ):

• het volgen van de binnenlandse en buitenlandse politieke ontwikkelingen in het land van accreditatie;
• het rapporteren aan de Nederlandse regering omtrent de voor Nederland relevante ontwikkelingen opdat die bij het formuleren van haar beleid daar rekening mee kan houden;
• het uitdragen van het Nederlandse politieke beleid;
• het behartigen van de belangen van andere landen.

Economische Zaken (EZ): de economische werkzaamheden kunnen worden onderscheiden in macro-, meso- en micro-economische aangelegenheden.

Macro-economisch:

• het opstellen van algemene economische rapportage over macro-economische ontwikkelingen in het buitenland, overheidsmaatregelen, monetaire kwesties, energievoorziening, milieuhygiëne, lucht- en scheepvaartaangelegenheden;
• het vergaren van handelspolitieke informatievergaring en inspanningen, met name daar waar de handel op beperkende maatregelen stuit;
• het toezenden van economisch-statistisch materiaal;
• het verstrekken van inlichtingen aan de overheid en het bedrijfsleven van het land van vestiging over economische ontwikkelingen en mogelijkheden tot economische samenwerking met Nederland;
• het uitdragen van het Nederlandse beleid op economisch terrein.

Meso-economisch:

• het berichten over afzetmogelijkheden, ontwikkelingen in het bedrijfsleven, fusies, buitenlandse investeringen, concurrentie van derde landen;
• het geven van voorlichting over Nederlandse leveringsmogelijkheden van goederen en diensten;
• het doen van meldingen over ontwikkelingsprojecten en overheidsaanbestedingen;
• het aantrekken van industriële projecten voor Nederland door middel van voorlichting, bemiddeling, etc.;
• het berichten over economische missies die West-Europa bezoeken en hulp aan Nederlandse missies in het ambtsgebied;
• het berichten over beurzen en tentoonstellingen in het land van vestiging en hulp bij Nederlandse deelname aan beurzen.

Micro-economisch

Het ondersteunen en begeleiden van Nederlandse exporteurs in de vorm van:

• het ondersteunen en begeleiden van Nederlandse exporteurs in de vorm van: handelsbemiddeling;
• het voorlichten van Nederlandse zakenlieden en introducties bij overheid en bedrijfsleven;
• het bemiddelen bij handelsgeschillen.

Ontwikkelingssamenwerking (OS):

de werkzaamheden in het kader van ontwikkelingssamenwerking houden in:

• het analyseren van het ontwikkelingsbeleid van het betrokken land;
• het nagaan van de plaats die Nederland in de samenwerking op dit gebied zou kunnen innemen;
• het vaststellen van doelgroepen waarop het samenwerkingsbeleid gericht kan zijn;
• het adviseren omtrent de aanvaardbaarheid en uitvoerbaarheid van individuele projecten;
• het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van Kleine Ambassade Projecten (KAP);
• het begeleiden van uit te zenden deskundigen, huisvesting, financiering, hulp bij import van goederen;
• het bemiddelen bij de invoer van materieel voor hulpprojecten;
• het behandelen van financiële aspecten.

Consulaire Zaken (CZ):

Ten behoeve van Nederlanders:

• het zorgdragen voor de Nederlandse kolonie en Nederlandse toeristen in het buitenland. De meest voorkomende werkzaamheden hiervoor zijn:
• het verstrekken, verlengen en wijzigen van reisdocumenten voor Nederlanders, alsmede diplomatieke, consulaire en dienstpaspoorten;
• het opmaken van legalisaties;
• het verstrekken van juridische adviezen;
• het verlenen van bijstand bij het opstellen van notariële akten
• het opmaken van akten van huwelijkstoestemming;
• het in bewaring nemen van holografische en geheime testamenten;
• het opmaken van volmachten
• het registreren van opgemaakte akten in een repertorium;
• het opmaken van akten van de burgerlijke stand;
• het regelen van dienstplichtzaken;
• het zorgen voor repatriëring
• het overbrengen van gerechtelijke stukken, het bijstaan van rogatoire commissies, het opmaken van legalisaties en het verrichten van andere juridische handelingen.

Ten behoeve van buitenlanders:

• het verlenen van visa voor bezoeken aan Nederland korter dan drie maanden of verstrekken van een ‘machtiging voorlopig verblijf’ bij een verblijf langer dan drie maanden;
• het doorzenden van asielverzoeken;
• het inlichten van buitenlandse autoriteiten betreffende Nederland.

Pers- en culturele zaken (PCZ):

het bevorderen en verbreiden van kennis van het leven en denken van het Nederlandse volk, zijn staatkundige, economische en sociale structuur, zijn cultuur en zijn historie, en over de beginselen en feitelijke gegevens die daarbij een rol spelen. De diplomatieke post heeft tot taak het ontwikkelen van activiteiten en het aankweken en onderhouden van relaties die de banden tussen beide landen kunnen verstevigen. Concreter betekent dit:

• het medewerken aan de uitvoering van bilaterale afspraken en verdragen op cultureel en wetenschappelijk gebied;
• het deelnemen aan het internationale culturele verkeer;
• het profijt trekken uit multilaterale samenwerkingsvormen op dit gebied alsmede het uitdragen van Nederlandse standpunten;
• het onderhouden van contacten met de lokale pers teneinde publicaties over Nederland te stimuleren en waar nodig onjuiste voorlichting te corrigeren.

Algemene Zaken (AZ):

De afdeling algemene Zaken is belast met de ondersteunende, secundaire taken op een post, dat wil zeggen zaken met betrekking tot:

• personeel;
• informatievoorziening, automatisering;
• organisatie;
• financieel beheer;
• archief;
• communicatie;
• huisvesting;
• vervoer

De archieven van de buitenlandse posten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) werden geordend en geselecteerd conform instructies, opgesteld door de centrale archiefafdeling op het departement en neergelegd in een archiefinstructiebundel. De archiefinstructiebundel heeft in de loop der jaren grotere en kleinere revisies ondergaan. De belangrijkste was de introductie van de archiefinstructiebundel "Archiefzorg op de posten" in 1999. Deze archiefinstructie introduceerde een nieuwe primaire, hiërarchische ordening op trefwoord en verving de oude ordening op basis van de Archiefcode BZ, afgeleid van de Universele Decimale Code (UDC).

In 2014 is besloten om alle postenarchieven uit de periode 1975-2013 te bewerken. Het zogenaamde archiefblok "Postenarchieven" bestaat uit de volgende onderdelen:
Archiefbescheiden over de periode 1975-1984, code-archief
Archiefbescheiden over de periode 1985-1990, code-archief
Archiefbescheiden over de periode 1990-2013

Archiefbescheiden uit de periode voor 1975 zijn in eerder stadium overgebracht naar het Nationaal Archief. Zie daarvoor "Verwante archieven".

De archiefbescheiden over de periode 1975-1984 zijn grotendeels rond 2005 overgedragen aan Nederland. Ook archief over de periode 1985-1990 is later voor een belangrijk deel overgedragen aan Nederland. De archiefbescheiden over de periode vanaf 1990 zijn of worden voor aanvang van de archiefbewerking in zijn totaliteit overgedragen naar Nederland in het kader van actie "Papier Hier" (dit project is gericht op het afbouwen van de bestaande papieren archieven op departementen en posten). Met deze actie worden eveneens de nog niet aan Nederland overgedragen dossiers uit de periode voor 1990 meegenomen.

De archieven zijn in beheer bij Doc-Direkt / Buitenlandse Zaken.

In 2014 is het archief van de Ambassade Peru bewerkt door Doc Direkt, locatie Rijswijk.

Het archief is in 2016 door Ministerie van Buitenlandse Zaken overgebracht naar het Nationaal Archief, krachtens artikel 12 van de Archiefwet 1995

Het archief bevat stukken ontvangen en opgemaakt door de Nederlandse ambassade in Peru over de periode 1975-2013. Het betreft stukken over de organisatie en taken van de ambassade op het gebied van consulaire, economische, culturele en politieke zaken.

Het archief bevat onder andere stukken over het beschermen van het Amazone gebied waaronder de inheemse volkeren, natuurrampen, het grensconflict tussen Peru en Ecuador, de arrestatie van mensenrechtenactivisten en de vliegramp bij Chachapoyas.

Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Voor dit archief is geen andere toegang beschikbaar.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging in Peru (Lima), nummer toegang 2.05.250, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Ambassade Peru, 2.05.250, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Geen bijlagen