Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog zijn honderdduizenden Nederlandse en stateloze oorlogsslachtoffers die de oorlog hebben overleefd nog in het buitenland. Ze kunnen na hun bevrijding eindelijk naar huis.
Repatriëringscentrum Eindhoven
Soms op eigen gelegenheid maar meestal met hulp van de geallieerden keren Nederlanders en statelozen, die in Nederland woonden voor hun deportatie, terug naar Nederland. Daar worden ze onder andere opgevangen in een repatriëringscentrum in Eindhoven. De nieuwste slices Terug in Nederland vertelt het verhaal over het repatriëringscentrum en twee teruggekeerde Joodse repatrianten die hun deportatie hadden overleefd.
Opvang in Eindhoven: bureaucratisch en kil
Het repatriëringscentrum Eindhoven opent in november 1944 zijn deuren. In mei 1945 herbergt het al meer dan 22.000 repatrianten uit Europa. Het Nationaal Archief bewaart een indringende serie foto’s gemaakt in het repatriëringscentrum Eindhoven. Na aankomst worden de repatrianten ontluisd en geregistreerd. Ook krijgen ze de nodige medische zorg. De bureaucratie is berucht. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen de verschillende soorten repatrianten. Zo is er voor Joodse repatrianten geen extra aandacht. Ze hebben niet alleen vreselijke oorlogservaringen achter de rug maar ook veel familieleden en vrienden verloren. Ook zijn ze meestal hun huis kwijtgeraakt.
Identiteit
Bij de foto’s van repatrianten zijn geen namen vastgelegd. We zien op de foto’s allerlei mensen, van jong tot oud. We weten niet wat hun oorlogservaringen zijn geweest. Van twee gerepatrieerde Joden is achterhaald wie ze zijn en waar ze tijdens de Tweede Wereldoorlog verbleven. Lees hun verhaal op de slices Terug in Nederland. De slices zijn het best op een mobiel te bekijken.
Ontdek meer verhalen over de nasleep van de Tweede Wereldoorlog
De tentoonstelling De oorlog die bleef is nog tot en met 24 oktober 2021 in het Nationaal Archief te zien. Aan de hand van foto’s en documenten vertelt de tentoonstelling persoonlijke geschiedenissen: van de terugkeer van mensen uit de concentratiekampen, de berechting van collaborateurs en oorlogsmisdadigers tot de situatie in Nederlands-Indië vlak na de oorlog. Reserveren van een tijdslot is niet meer nodig, de tentoonstelling is van dinsdag tot en met zondag te bekijken.
