Tom De Smet pleit voor transparantie-activisme

Tom De Smet. Foto: Tineke Dijkstra
27 mei 2022

Sinds oktober 2021 is Tom De Smet directeur Archieven, Dienstverlening & Innovatie bij het Nationaal Archief. In Od-magazine legt hij uit hoe hij kijkt naar de positie van het Nationaal Archief op weg naar een open en transparante overheid.

Bij het Nationaal Archief (NA) wordt het recht van iedere burger op informatie gevoeld als een belangrijk goed, vertelt De Smet. 'De wereld waarin we dit recht als NA dienen, verandert echter snel. Je merkt dat er veel wantrouwen richting de overheid is na bijvoorbeeld de toeslagenaffaire. Het NA is onderdeel van deze overheid en tegelijkertijd is er een afstand tussen het archiefveld, de ministeries en de burger. En dat is jammer.’

Dichterbij

‘Een van mijn eerste vragen was dan ook: welke beweging kunnen en moeten wij maken om als organisatie de aansluiting te maken tussen onze missie en de belangen van de maatschappij? Eigenlijk kwam daar al snel “dichterbij” uit als een woord dat alles dekt. Om dichterbij te kunnen staan moet je twee dingen doen. Allereerst moet je niet de arrogantie hebben dat jij als organisatie alle antwoorden hebt op de vragen van de burger. Als tweede punt geldt dat wij als NA ons bewust moeten zijn over onze expertise en de mogelijkheid om verbindingen te leggen tussen de politiek, de burger en het archievenveld door een steen(tje) bij te dragen aan het verbeteren aan de informatiehuishouding, en daarmee ook de transparantie, van de overheid.’

‘Als archief mogen we in dat proces meer het podium op, meer transparantie-activisme. We willen als professionals transparantie als aspect van ambtelijk vakmanschap uitdragen: (laten) voelen dat wij ten dienste staan van de burger.’

Lees het volledige artikel Pleidooi voor tansparantie-activise van Od-online