De komst van de Algemene verordening gegevensbescherming – nu een jaar geleden – schudde de archiefsector behoorlijk op. Op het snijvlak van de AVG en de Archiefwet liep vrijwel iedereen met vragen rond.
Botsen de wetten met elkaar? Welke gaat nu voor? Hoe voldoen we aan de nieuwe wetgeving, maar zorgen we toch dat mensen bij historische informatie kunnen? Jeroen Padmos, Marianne Loef en Guido Dorssers vertelden erover in het Archievenblad.
In de basis positief
Jeroen Padmos is adviseur strategische openbaarheid bij het Nationaal Archief en heeft daardoor veel te maken met de AVG. ‘In de basis vind ik het positief dat de AVG tegengas wil geven aan de ongebreidelde handel in persoonsgegevens op internet. Maar hoe moet het met openbaarheid van informatie en de duurzame toegankelijk ervan?’
Nog veel niet duidelijk
Marianne Loef is archivaris. Tegenwoordig heeft ze een eigen adviesbureau, gespecialiseerd in de nieuwe privacywetgeving. Loef denkt dat de sector nog veel werk te wachten staat om de perfecte balans tussen de AVG en de Archiefwet te vinden. ‘Niemand weet nu tot op de komma hoe we in de praktijk moeten handelen. Wat wel en niet mag. Zelf denk ik dat er nog wat rechterlijke uitspraken moeten komen om de AVG aan te vullen met jurisprudentie.’
Guido Dorssers is senior manager Informatisering & Automatisering bij het Regionaal Historisch Centrum Eindhoven. ‘In de AVG staat niet heel duidelijk omschreven wat bijvoorbeeld Archivering in het algemeen belang betekent. De wetsartikelen zijn niet heel concreet. Dus moeten we het zelf doen. Veel nadenken. Belangen afwegen. En oppassen dat we niet doorslaan naar een situatie die onwerkbaar is.’
Omgaan met bijzondere persoonsgegevens
Gezinskaarten waren het afgelopen jaar een mooi voorbeeld voor de balans tussen de AVG en de Archiefwet, vertelt Loef. De oude kaartenbakken van vóór 1920 zijn overgebracht naar de archieven, en openbaar gemaakt. Ze zijn ontzettend populair, bijvoorbeeld voor historisch onderzoek en stamboomonderzoek. Maar sommige mensen die op de kaarten staan, zijn nog in leven. En vroeger werd bijvoorbeeld ook hun geloofsovertuiging genoteerd. Een bijzonder persoonsgegeven dat volgens de AVG niet zomaar mag worden gepubliceerd.’
Ook de Autoriteit Persoonsgegevens geeft geen eenduidig antwoord op de vraag of de informatie op de persoonskaarten online mag blijven staan. Loef: ‘Het staat als een paal boven water dat we de online toegankelijkheid van archieven moeten behouden. Maar we moeten ook nadenken over de persoonsgegevens die in die archieven voorkomen en wat we ervan kunnen publiceren. We zijn nu bezig met mogelijke oplossingen hiervoor. Bijvoorbeeld de kolom godsdienst op de kaarten onleesbaar maken of de kaarten afschermen van de zoekmachines.’
Leergang Privacy
Er staan nog heel wat thema’s en onderwerpen op de agenda in 2019. Bijvoorbeeld hoe om te gaan met informatie uit overgebrachte archieven. Of juist met particuliere archieven die niet onder de Archiefwet vallen, maar wél onder de AVG. Al deze vragen worden besproken tijdens de leergang Privacy. Dit is een driedaagse cursus over de privacywetgeving en het effect daarvan op de archief- en informatiewereld. De resultaten uit de leergang worden gebundeld in een naslagwerk: voortwerken met de AVG en de Archiefwet.
Voor meer informatie over de AVG en de leergang Privacy, kijk op het Kennisplatform Juridische Vraagstukken op kia.pleio.nl.
Bron: Archievenblad maart 2019.