Sociale media zijn een belangrijk instrument voor overheden om informatie, ideeën en ervaringen te delen. Maar de duurzame toegankelijkheid van overheidsinformatie op sociale media is een grote uitdaging. Gelukkig zien we zowel in Nederland als in het buitenland een aantal interessante initiatieven die belangrijke inzichten en waardevolle praktijkervaringen opleveren. En input bieden voor een landelijke handreiking.
Nederland: succesvolle pilot veiligstellen sociale media bewindslieden Rutte III
Het Rijksprogramma voor Duurzame Digitale Informatiehuishouding (RDDI) heeft het project Sociale media archivering gelanceerd om rijksorganisaties op dat gebied te helpen. Bij dit project zijn naast het Nationaal Archief een aantal departementen en uitvoeringsorganisaties betrokken. Ook is het samen met de Adviescommissie Online Communicatie (AOC) de pilot veiligstellen sociale media Rutte III opgestart. Een traject waarin ze stap voor stap toewerken naar het veiligstellen (fase 1) en daarna duurzaam toegankelijk maken (fase 2) van sociale media van bewindslieden van het kabinet Rutte III. Met focus op Facebook, Instagram, Twitter en LinkedIn. En via technieken zoals harvesting en API’s. Fase 1 is onlangs afgerond. En leverde niet alleen gigabytes aan bruikbare data op, maar ook interessante praktijkervaringen.
België: kennisdelen in Antwerpen
Ook in het buitenland zit men niet stil. Het projectteam Sociale Media Archivering was daarom op 23 juni in het Rijksarchief Antwerpen om ervaringen uit te wisselen met Belgische collega's. België was present via twee projecten: Best practices voor de archivering van sociale media in Vlaanderen en Brussel van Meemoo in Gent en Kadoc in Leuven. En het project Besocial van de Koninklijke Bibliotheek in Brussel.
Geert Leloup van het Nationaal Archief: “Samen met de Belgische collega’s zoomden we in op verschillende thema’s. Met het doel om daarbij van elkaar te leren. Door elkaar te wijzen op kansen en valkuilen.”
Andere uitgangspunten, dezelfde uitdagingen
Opvallend was dat de context en insteek van de projecten verschillen. RDDI focust zich op het onder beheer brengen en duurzaam toegankelijk maken van overheidsinformatie op sociale media. Ook met het oog op verantwoording. De twee Belgische projecten gaan meer uit van het opbouwen van een representatieve collectie en niet zozeer het verantwoorden van overheidshandelen of het bieden van rechtszekerheid.
Maar op technisch vlak zijn er dan weer erg vergelijkbare uitdagingen en knelpunten. Bijvoorbeeld de grote afhankelijkheid van een bedrijf als Meta (voorheen Facebook), archiveringstools die vastlopen of heel veel handmatige acties vragen, of de verschillende terminologie die we hanteren.
De tijd ontbrak om het laatste thema aan te snijden, het juridisch kader. Met onder andere de vraag hoe je om moet gaan met privacywetgeving. Daarvoor volgt op korte termijn een tweede, ditmaal online overleg.
Hoe nu verder?
RDDI werkt aan een rijksbrede methodiek en praktische instrumenten voor de gehele rijksoverheid. En wil dit alles nog dit jaar afronden. Bedoeling is dat deze resultaten op hun beurt de basis vormen voor een nog door het Nationaal Archief te ontwikkelen handreiking voor alle overheden.
Bronnen
Dit bericht is o.a. gebaseerd op de volgende artikelen van RDDI: Succesvolle pilot ‘veiligstellen sociale media bewindslieden Rutte III’ en Sociale media-archivering: de Belgische en Nederlandse aanpak vergeleken.