Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis, CBG | Centrum voor familiegeschiedenis en Nationaal Archief hebben samen het Person Name Vocabulary (PNV) ontwikkeld. Deze vocabulaire kan zoeken op alle onderdelen van persoonsnamen. En betekent een belangrijke ontwikkeling in het beter doorzoekbaar maken van archiefmateriaal op personen. Op 9 november heeft het Huygens Instituut het PNV gepubliceerd. Een belangrijk resultaat, waar het hele Netwerk Digitaal Erfgoed van kan profiteren.
PNV is gepubliceerd op https://w3id.org/pnv/. Hoe meer Nederlandse erfgoedinstellingen PNV gebruiken, hoe meer links kunnen ontstaan tussen de verschillende bronnen. En hoe beter zichtbaar en vindbaar het erfgoed wordt.
Vocabulaire nodig voor Linked Open Data
Zoeken op persoonsnamen is een van de meest gebruikte manieren om informatie te vinden in archieven en erfgoedcollecties. In veel indexen, onderzoeksgidsen en wetenschappelijke projecten staan personen en persoonsnamen centraal. Om personen en persoonsnamen als Linked Open Data beschikbaar te stellen is een ‘vocabulaire’ nodig; een definitie van de termen die worden gebruikt. Zoals bijvoorbeeld de term voornaam (GivenName).
Waarom het PNV?
Veel gebruikte internationale vocabulaires zijn Schema.org en FOAF. Deze beschrijven alleen niet de bijzonderheden van Nederlandse persoonsnamen zoals tussenvoegsels en patroniemen. Als voorbeeld noemen we de veelvoorkomende naam Jan de Vries. De volledige naam bestaat uit voornaam, tussenvoegsel en achternaam. In Nederland zijn we gewend om op ‘Vries’ te zoeken. Maar in België en ook in andere landen zoekt men op tussenvoegsel. Dit publiek verwacht dan ook de naam te vinden op ‘De Vries’. Door het Person Name Vocabulary is mogelijk om deze naamonderdelen te scheiden en vervolgens op verschillende manieren te presenteren.
Patroniemen, zoals in Michiel Adriaensz. de Ruyter, kunnen voor dezelfde verwarring zorgen. En ook hier biedt PNV uitkomst. Voor Nederlanders is het patroniem ‘Adriaensz.’ iets anders dan een voornaam. De genealogische XML-standaard A2A modelleert een patroniem in een afzonderlijk veld. En ook in WieWasWie kan op patroniem gezocht worden. De internationale vocabulaires Schema.org en FOAF hebben er echter geen term voor. Het Person Name Vocabulary wel.
Automatische links
PNV verwijst naar andere vocabulaires. Hierdoor worden automatisch links gelegd naar de bronnen, bijvoorbeeld Wikipedia. Nationaal Archief gaat PNV gebruiken voor persoonsnamen in indexen en foto’s. Huygens Instituut voor het Biografisch Portaal en andere bronnen. Wanneer een gebruiker naar persoonsgegevens zoekt, legt PNV automatisch verbindingen tussen deze gegevens. Hiervoor hoeven Nationaal Archief of Huygens Instituut niet expliciet links te leggen. PNV verwijst naar andere vocabulaires, zodat ook automatisch links gelegd kunnen worden naar deze bronnen, bijvoorbeeld de informatie over personen in Wikipedia.
Maak gebruik van het PNV
Optimale zichtbaarheid, bruikbaarheid en houdbaarheid van erfgoed is het doel van de samenwerkende instellingen in het Netwerk Digitaal Erfgoed. De Digitaal Erfgoed Referentie Architectuur 2.0 (DERA 2.0) pleit voor het gebruik van Linked Open Data in de erfgoedsector. Een goed bruikbaar en breed gedeeld persoonsnamen vocabulaire is daar een belangrijke voorwaarde voor. Stadsarchief Amsterdam, Netwerk Oorlogsbronnen en Tresoar hebben al aangegeven het PNV te willen gebruiken.
Meer informatie
Heb je vragen over het Person Name Vocabulary? Neem dan contact op met Ed de Heer, adviseur/projectleider Linked Open Data bij het Nationaal Archief.
