Archief
Titel
2.10.53.02 Inventaris van het archief van de Dienst voor Legercontacten (DLC) Indonesië, 1946-1950
Auteur
A.M. TempelaarsVersie
10-10-2020
Copyright
Nationaal Archief, Den Haag
1996 cc0Beschrijving van het archief
Naam archiefblok
Dienst voor Legercontacten Indonesië (DLC) Dienst Legercontacten Indonesië
Periodisering
oudste stuk - jongste stuk: 1946-1950
Archiefbloknummer
K23101Omvang
; 9 inventarisnummer(s) 1,00 meterTaal van het archiefmateriaal
Het merendeel der stukken is in het
Nederlands
Archiefdienst
Nationaal ArchiefLocatie
Den HaagArchiefvormers
Dienst voor Legercontacten (DLC) Indonesië Dienst voor Legercontacten, , 1946-1950Samenvatting van de inhoud van het archief
De Dienst voor Legercontacten (DLC) had tot taak om voorlichting te geven aan de troepen in Nederlands-Indië over militaire en politieke gebeurtenissen. Naar buiten toe had de dienst de opdracht om informatie te verstrekken over de verrichtingen en gebeurtenissen in het leger. Dit archief bestaat uit een plaatsingslijst die verdeeld is over twee dossierseries [serie 1 (1948-1949) en serie 2 (1949-1950)] met correspondentie alfabetisch geordend op plaats, regio of onderwerp.Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
( Bij het schrijven van de inleiding werd gebruik gemaakt van organieke gegevens voorkomend in de inv.nrs 103 (dossier 16) en 108 en van het boek van de journalist Louis Zweers "Agressi II: de vergeten beelden van de tweede politionele actie" (Den Haag 1995, ISBN 90-12-08277-3). ) De Dienst voor Legercontacten (DLC) werd opgericht bij beschikking van 1 april 1947 nr 3282/IA 2 van het Hoofdkwartier van de Adjudant-Generaal, waarbij de Leger Voorlichtingsdienst tegelijk in deze nieuwe organisatie werd ingepast. De dienst was in Batavia gevestigd en ressorteerde organisatorisch onder het Kabinet van de Legercommandant, het hoofd van dienst stond onder de directe bevelen van de legercommandant. ( Achtereenvolgens waren met de leiding belast: lnt. kol J.J.F. Borghouts tot eind 1947, reserve lnt. kol. W.C. Koenders vanaf eind 1947 tot de opheffing in juli 1950. Majoor F.J. Drost was plaatsvervangend hoofd DLC. ) De dienst kreeg tot taak: Intern:
- Voorlichting van de onder het legercommando in Nederlands-Indië ressorterende troepen en diensten omtrent de militaire en politieke gebeurtenissen, alsmede onderwerpen van algemene aard, waarbij de wijze van voorlichting ingesteld diende te zijn op het streven naar ontwikkeling en verruiming van het gezichtsveld van de militair, zonder daarbij het karakter te dragen 'beleerend' te willen zijn of het terrein te betreden van de Dienst Vorming;
- De voorlichting diende de morele eigenschappen van de militair te stimuleren door hem te doordringen van de geestelijke waarde welke aan de taak en de roeping van de weermacht voor land en volk ten grondslag liggen.
Extern:
- Voorlichting naar 'buiten' omtrent doel, streven en verrichtingen van en de belangrijkste gebeurtenissen in het leger.
Bovendien had de dienst de taak de technische aspecten en vormgeving van alle publicaties en visuele en auditieve uitingen te verzorgen.
Als middelen tot uitvoering van deze taak werden in genoemde beschikking vermeld: het uitgeven van mededelingen, voorlichtingsbulletins en een weekblad voor de militaire gemeenschap, het samenstellen van persoverzichten ten behoeve van militaire autoriteiten, het verzorgen van radio-uitzendingen voor de troepen, vervaardiging en verspreiding van films, aanstelling van persofficieren bij de diverse onderdelen, voorlichting geven aan en contacten leggen met de binnen- en buitenlandse pers. Voor de afstemming van persaangelegenheden was aan het Hoofdkwartier van de Adjudant-Generaal een speciale persofficier verbonden met wie het hoofd DLC zich diende te verstaan. Ten aanzien van het beleid en de werkwijze van de DLC verwijs ik de gebruikers van dit archief naar de inleiding van het boek van Louis Zweers waar uitgebreid op deze onderwerpen wordt ingegaan.
De DLC werd op 22 juli 1950 opgeheven, toen het toenmalige hoofd, Lt. kol. W. Koenders, diens taak en 'bijbehorende materialen' overdroeg aan kol. Wijono Surjokusumo, hoofd van de Bagian Penghubung Masjarakat Angkatan Perang Kementerian Pertahanan, de militaire voorlichtingsdienst van de Republik Indonesia Serikat. ( Zie inv. nr. 103, dossier 16. Blijkens het aanhangsel bij de verklaring van overdracht werden met de 'bijbehorende materialen' fotografische apparatuur, voertuigen etc. bedoeld, archiefmateriaal wordt niet vermeld. )Geschiedenis van het archiefbeheer
Het archief
Het archief van de DLC is slechts gedeeltelijk naar Nederland overgebracht. In maart 1950 werd een deel van de fotocollectie en het archief in een aantal houten kisten met het motorschip Heinselmans van Batavia naar Den Haag verzonden. ( Inv.nr 103 map 16. ) Het thans in deze inventaris beschreven bestand beslaat de periode 1946-1950 en bestaat uit drie onderdelen:- een serie -van naar schatting 10.000- afdrukken van foto's, meest opgeplakt op kaarten en voorzien van beschrijvingen en vermeldende volg- of negatiefnummers, afkomstig van de Sectie Film- en Fotodienst van de DLC. De foto's uit 1946 -van voor de oprichting van de DLC- zijn afkomstig van haar voorganger: de Leger Voorlichtingsdienst [zie toegang: 2.24.04.01];
- het archiefdeel bestaande uit twee dossierseries [is toegang: 2.10.53.02];
- een serie nitraat-negatieven, naar schatting 6.000 stuks, deels geordend op negatiefnummer [bij digitalisering bleken het er ca. 8000 te zijn, zie toegang 2.24.04.02].
- Een, in 2002, in het depot van het Nationaal Archief aangetroffen serie negatiefstroken en losse negatieven met ca. 19.500 opnamen [zie 2.24.04.03]
In 1962 werd het bestand door het Ministerie van Defensie aan het Algemeen Rijksarchief [nu Nationaal Archief] overgedragen. ( Overdracht bij brief Ministerie van Defensie, Centraal Archievendepot, dd. 2 april 1962 nr 121/2A, zie archief Algemeen Rijksarchief ingekomen onder nr B39. ) Overbrenging van een overheidsarchief
Inhoud en structuur van het archief
Ordening van het archief
Dit archief bestaat uit twee dossierseries.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Andere toegang
Plaatsingslijst collectie Dienst Legercontacten Indonesië, Fotopositieven (toegang 2.24.04.01).
Plaatsingslijst collectie Dienst Legercontacten Indonesië Serie 1, Negatieven (toegang 2.24.04.02).
Plaatsingslijst collectie Dienst Legercontacten Indonesië Serie 2, Negatieven (toegang 2.24.04.03).
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
- Creëer een account of log in.
- Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
- Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Dienst voor Legercontacten Indonesië (DLC), nummer toegang 2.10.53.02, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Dienst Legercontacten Indonesië, 2.10.53.02, inv.nr. ...
Verwant materiaal
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Afgescheiden archiefmateriaal
Bij de Sectie Militaire Geschiedenis van de Landmachtstaf berust een collectie foto's geschonken door het voormalige hoofd van de sectie Film- en Fotodienst van de DLC, W. Heldoorn.